Instrument w sprawie Zamówień Międzynarodowych - IZM

Rozporządzenie zostało opublikowane 30 czerwca w Dzienniku Urzędowych Unii Europejskiej. Jego przepisy regulują dostęp wykonawców, towarów i usług z państw trzecich do unijnych rynków zamówień publicznych i koncesji. Odnosi się także do procedur wspierających negocjacje dotyczące dostępu unijnych wykonawców, towarów i usług do rynków zamówień publicznych i koncesji państw trzecich - tzw. IZM - czyli instrument zamówień międzynarodowych. 

IZM ma za zadanie przekonać partnerów handlowych, by otworzyli swoje rynki zamówień publicznych dla unijnych przedsiębiorców. To pewnego rodzaju wsparcie w negocjacjach z państwami trzecimi. Jego zastosowanie ma zagwarantować zwiększenie udziału europejskich przedsiębiorstw w zamówieniach poza UE. Nie wpływa natomiast na dotychczasowe umowy handlowe, takie jak porozumienie WTO w sprawie zamówień rządowych, ani też na dwustronne umowy handlowe. 

Prace nad stworzenie IZM trwały od 2012 r. Propozycje, modyfikacje, aż w końcu udało się doprowadzić do kompromisu dopiero w czerwcu 2022 r. 

Aby umożliwić negocjacje z państwami trzecimi, przede wszystkim trzeba znaleźć bariery w udziale w zamówieniach publicznych. Nowe rozporządzenie tworzy właśnie podstawę do procedury badania i identyfikowania takich barier, a także do późniejszego negocjowania, które ma doprowadzić do zlikwidowania tych barier. Przepisy dają także podstawę prawną przyjmowania środków ograniczających dostęp do zamówień UE w razie niepowodzenia negocjacji. Drogą do ich ustanowienia są akty wykonawcze KE. Do ich stosowania będą zobowiązani zamawiający państw członkowskich. 

Poznaj nasze szkolenia: Negocjacje w Zamówieniach Publicznych - czyli jaką wybrać strategię  

Przyjęcie środka IZM zaczyna się od dochodzenia, wszczętego na wniosek zainteresowanej strony, albo z inicjatywy samej Komisji. Następnie odbywają się negocjacje z państwem trzecim, które - co do zasady  - mają doprowadzić do zniesienia środków ograniczających lub praktyk dotyczących wzajemnego dostępu do zamówień publicznych. 

Następnie przyjęcie aktu wykonawczego - w nim będzie korekta punktacji oferty lub wykluczenia. IZM ma zastosowanie do zamówień nieprzekraczających 15 mln euro jeśli dotyczą robót budowlanych i koncesji, oraz 5 mln euro zamówień na towary i usługi. 

Środki IZM mają określać zamówienie do których mają zastosowanie. Ich elementem jest także adresowanie pochodzenia oferentów. Wiążą się one także z zobowiązaniem oferenta, do tego, że nie będzie pozyskiwał większości towarów i usług w kraju objętych działaniem IZM. Niewywiązanie się z tego zobowiązania będzie miało konsekwencje w postaci nałożenia kary. 

Środki IZM mogą być wycofane, zmienione, zawieszone - jeśli nic się z nimi nie dzieje, wygasają po 5 latach obowiązywania, jeśli nie zostaną przedłużone. 

Środki IZM podlegają kontroli w ramach krajowych procedur odwoławczych w zamówieniach publicznych.