10 rozwiązań związanych z przebiegiem stanu nieczynnego nauczyciela

W związku z przeniesieniem nauczyciela gimnazjum w stan nieczynny, dyrektor nie musi informować go odrębnym pismem złożonym we wrześniu czy w kolejnych miesiącach o tym przeniesieniu, gdyż jest ono automatyczną konsekwencją złożenia nauczycieli informacji w maju i braku sprzeciwu z jego strony.

Nauczyciel rozpoczyna stan nieczynny z początkiem nowego roku szkolnego. Stan nieczynny co do zasady trwa 6 miesięcy, do końca lutego kolejnego roku kalendarzowego. Choć nauczyciel pobiera w tym okresie wynagrodzenie, to jednak faktycznie nie wykonuje obowiązków służbowych nie pozostając do dyspozycji dyrektora.

Dotychczas w trakcie stanu nieczynnego dyrektor mógł zatrudnić nauczyciela na podstawie odrębnej umowy o pracę - w wypadkach podyktowanych koniecznością realizacji programu nauczania. W przypadku stanu nieczynnego, w który nauczyciel został przeniesiony w gimnazjum lub w szkole z klasami dotychczasowego gimnazjum, rozwiązanie takie nie zostało przewidziane.

Podobne, choć nie takie same skutki wywołuje podjęcie zatrudnienia na podstawie stosunku pracy w innej szkole. W takim przypadku dochodzi nie tylko przedwczesnego zakończenia stanu nieczynnego, ale też do automatycznego wygaśnięcia stosunku pracy w szkole, w której nauczyciel przebywał w stanie nieczynnym.

W treści świadectwa pracy wydawanego w związku z wygaśnięciem stosunku pracy należy wskazać, że ustanie zatrudnienia nastąpiło w trybie wygaśnięcia stosunku pracy w związku z podjęciem zatrudnienia w innej szkole w trakcie stanu nieczynnego. Jako podstawę prawną podajemy wówczas art. 225 ust. 7 pkt 2 Przepisów wprowadzających ustawę – Prawo oświatowe.

Bardzo istotną zmianą w stosunku do dotychczasowego stanu prawnego jest brak obowiązku ponownego dopuszczenia do pracy w pierwszej kolejności nauczyciela pozostającego w stanie nieczynnym w razie powstania możliwości podjęcia przez niego pracy w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony lub na okres, na który została zawarta umowa. Co za tym idzie, ewentualna odmowa przyjęcia propozycji ponownego dopuszczenia do pracy nauczyciela w stanie nieczynnym – inaczej niż dotychczas – nie skutkuje przedwczesnym zakończeniem stanu nieczynnego i wygaśnięciem stosunku pracy.

Począwszy od 1 września dyrektor powinien zredukować wynagrodzenie nauczyciela przebywającego w stanie nieczynnym do płacy zasadniczej. Nauczyciel traci prawo do wszystkich dodatków do wynagrodzenia, jak również do składników zmiennych, czyli wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i doraźne zastępstwa.

Mimo faktycznego niewykonywania pracy nauczyciel przebywający w stanie nieczynnym zachowuje prawo do innych świadczeń pieniężnych niebędących wynagrodzeniem. Klasycznym przykładem są tu świadczenia z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. W trakcie stanu nieczynnego nauczyciel otrzymuje też tzw. dodatki socjalne.

W trakcie stanu nieczynnego teoretycznie można też korzystać ze świadczeń niepieniężnych m.in. z urlopów, w szczególności związanych z rodzicielstwem a nawet z urlopu dla poratowania zdrowia.

Począwszy od 1 września 2017 r. trwająca nieprzerwanie dłużej niż miesiąc nieobecność w pracy podyktowana m.in. stanem nieczynnym skutkuje przedłużeniem stażu o okres nieobecności. Nawet jeżeli nauczycielowi uda się powrócić do pracy w trakcie stanu nieczynnego, to jego staż potrwa dłużej.