Pracownik musi odbierać telefony po godzinach – to dyżur

Pracodawca może wydać pracownikowi polecenie pozostawania poza normalnymi godzinami pracy w gotowości do wykonywania pracy wynikającej z umowy o pracę:

• w zakładzie pracy lub
• w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę.

Jest to tzw. dyżur.

Miejscem wyznaczonym do dyżurowania może być dom pracownika, ale często jest ono nieoznaczone. Po prostu: pracownik ma prawo po godzinach przebywać, gdzie chce i robić, co chce, aby tylko zawsze mógł odebrać ewentualny telefon od klienta czy pracodawcy. Jeśli nie chodzi tylko o telefoniczne załatwienie sprawy, ale też o ewentualny obowiązek stawienia się i np. usunięcia awarii, można zapisać, że pracownik w czasie dyżuru może być w dowolnym miejscu, ale np. musi mieć możliwość dotrzeć w ciągu godziny od wezwania do zakładu pracy.

Zdarza się, że pracownicy mają w domu służbowe telefony komórkowe i niekiedy są wzywani także „po godzinach” do pracy. Nie zawsze musi to jednak oznaczać, że pracownik ma dyżur. Jak wynika z orzecznictwa Sądu Najwyższego, dyżur wystąpi dopiero wtedy, gdy pracownik ma obowiązek pozostawać w gotowości do odebrania telefonu w określonych godzinach po zakończeniu dniówki roboczej. A zatem w przypadku gdy pracodawca wyznacza godziny, w których pracownik musi odebrać telefon, a za jego nieodebranie mogłyby go spotkać jakieś konsekwencje służbowe.

Natomiast jeśli nie ma poleconego dyżuru, pracownik nie musi odbierać telefonu służbowego po godzinach pracy. W takiej sytuacji, nawet gdyby szef często dzwonił po godzinach pracy, pracownikowi nie będą przysługiwały jakiekolwiek świadczenia z tytułu dyżuru. Ale za to pracodawca nie może wyciągać wobec niego żadnych konsekwencji za to, że nie odebrał telefonu po pracy.