TSUE o udzielaniu dobowego odpoczynku

Kwestia odpoczynku dobowego i jego powiązania z odpoczynkiem tygodniowym trafiła przed Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej ze względu na spór pracownika z węgierskim narodowym przedsiębiorstwem kolejowym. Maszynista zakwestionował praktykę pracodawcy, zgodnie z którą jeśli odpoczynek dobowy przysługiwał tuż przed okresem odpoczynku tygodniowego bądź też tuż przed urlopem, albo następował zaraz po wskazanym czasie, pracodawca nie udzielał mu wymaganego odpoczynku dobowego. 

Zgodnie z przepisami odpoczynek dobowy powinien wynosić 11 godzin na każde 24 godziny. Przedsiębiorstwo, które nie stosowało tej zasady, zasłaniało się argumentacją dotyczącą wymiaru czasu odpoczynku tygodniowego. Zgodnie z jego twierdzeniami, jeśli układ zbiorowy pracy przewiduje o co najmniej 42 godziny dłuższy czas odpoczynku tygodniowego niż minimalny, zagwarantowany w prawie UE, to nie można mówić o pokrzywdzeniu pracownika, nawet jeśli odpoczynek dobowy nie zostanie udzielony. 

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej nie zgodził się jednak z tą argumentacją. Zarówno odpoczynek dobowy jak i odpoczynek tygodniowy ma swój cel, a te cele są odrębne. Pierwszy z nich pozwala pracownikowi opuścić pracę na określoną liczbę godzin w okresie przypadającym tuż po pracy. Natomiast drugi ma umożliwić odpoczynek w każdym siedmiodniowym okresie. Pracownik musi mieć zagwarantowane prawo zarówno do pierwszego jak i do drugiego z nich. 

Ważne: Odpoczynek dobowy i tygodniowy to dwa niezależne uprawnienia pracownika. Każde z nich ma odrębny cel. 

Trybunał Sprawiedliwości podkreślił, że regulacja zgodnie z którą, odpoczynek dobowy miałby stanowić jedynie część składową odpoczynku tygodniowego, sprowadzałaby się do rozwiązania, które całkowicie pozbawia pracownika możliwości korzystania z odpoczynku dobowego. 

Ważne: Okres odpoczynku dobowego nie jest częścią okresu odpoczynku tygodniowego. Oba okresy powinny być zsumowane. Nawet w takiej sytuacji, gdy oba okresy następują bezpośrednio po sobie. 

Odnosząc się do argumentacji pracodawcy - TSUE zaznacza, że korzystniejsze niż w dyrektywie regulacje krajowe dotyczące odpoczynku tygodniowego, nie mogą pozbawić pracownika możliwości korzystania z odpoczynku dobowego.