Same kwalifikacje merytoryczne nie wystarczają do świadczenia danej pracy – niezbędny jest również należyty stan zdrowia, potwierdzony orzeczeniem o braku przeciwwskazań do pracy na danym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie. Badania profilaktyczne nie są kategorią jednolitą – wśród nich można wyróżnić badania wstępne, okresowe oraz przeprowadzane w specyficznych sytuacjach – badania kontrolne oraz końcowe.
Profilaktyczne badania lekarskie w trakcie L4
Obowiązkiem pracodawcy jest ochrona zdrowia i życia pracowników. Jednym z elementów tej ochrony są profilaktyczne badania lekarskie. Konieczność stałego monitoringu zdolności do wykonywania pracy, nie oznacza jednak obowiązku jego realizacji w okresie orzeczonej niezdolności do pracy z powodu choroby - czyli podczas popularnego L4.
Badanie kontrolne pracownika
Badaniom kontrolnym podlegają pracownicy przed dopuszczeniem do pracy w przypadku gdy z powodu choroby przebywali na zwolnieniu lekarskim powyżej 30 dni. Celem badań kontrolnych jest ustalenie czy pracownik jest zdolny do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku po dłuższym okresie niezdolności do pracy wywołanej chorobą. Istnieje bowiem obawa, że pracownik w związku z długotrwałą niezdolnością do pracy z powodu choroby utracił zdolności zdrowotne do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku w warunkach środowiska pracy opisanych w treści skierowania na badania.
Badania profilaktyczne pracownika podczas L4
W praktyce zarówno pracownik jak również pracodawca mogą mieć dylemat czy dopuszczalnym postępowaniem jest realizacja profilaktycznych badań lekarskich w trakcie zwolnienia lekarskiego.
Odnosząc się do powyższego problemu należy w pierwszej kolejności zauważyć, że badania profilaktyczne co do zasady przeprowadzane są w godzinach pracy. Wyjątkiem jest oczywiście sytuacja w ramach której pracownik pracuje w porze nocnej - trudno bowiem oczekiwać aby podstawowa jednostka służby medycyny pracy, z którą pracodawca ma podpisaną umowę świadczyła pracę w godzinach nocnych.
Realizacja badań profilaktycznych w trakcie zwolnienia lekarskiego nie jest wskazana z dwóch powodów. Po pierwsze może stanowić naruszenie zaleceń lekarskich, po drugie jak najbardziej niedyspozycja zdrowotna, która jest podstawą lub zwolnienia lekarskiego może mieć wpływ na wynik badania profilaktycznego.
Uzgadniając powyższe nie jest właściwym postępowaniem zarówno kierowanie pracownika na badanie profilaktyczne w trakcie L4 - jak również akceptacja przez pracodawcę samowolnej decyzji pracownika w zakresie przeprowadzenia badania profilaktycznego w trakcie orzeczonej niezdolności do pracy z powodu choroby.
art. 229 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn: Dz.U z 2020 r. poz 1320 ze zm.).
