Premie i nagrody przyznawane pracownikom uznaje się za przychody ze stosunku pracy podlegające w całości opodatkowaniu. Od ich kwot najczęściej trzeba naliczać także składki ZUS, choć bywają w tym zakresie wyjątki. Na mocy § 2 ust. 1 pkt 24 rozporządzenia składkowego, zwolnione z oskładkowania są składniki wynagrodzenia, które:
W jaki sposób rozliczać premie z ZUS
Premia pomniejszana za czas absencji spowodowanej niedyspozycją zdrowotną podlega w całości oskładkowaniu. Wolne od składek ZUS są składniki płacy o charakterze roszczeniowym, które w myśl postanowień układu zbiorowego pracy lub przepisów o wynagradzaniu, przysługują pracownikowi w okresie pobierania świadczeń chorobowych.
- w myśl uregulowań wewnątrzzakładowych (zawartych w układzie zbiorowym pracy lub w przepisach o wynagradzaniu) przysługują pracownikowi w okresie pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, zasiłku chorobowego, wypadkowego, macierzyńskiego, opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego oraz
- są wypłacane za okres pobierania ww. świadczeń.
Wskazane wyżej warunki muszą zostać spełnione łącznie.
Zwolnieniem może być objęta tylko ta część danego elementu pensji, która jest należna za okresy pobierania świadczeń chorobowych. Co ważne, do wyłączenia składkowego nie kwalifikują się elementy wynagrodzenia, które choć przysługują pracownikowi za okres otrzymywania świadczeń chorobowych, to jednak nie posiadają charakteru roszczeniowego.
Pracodawca zgodnie z przepisami o wynagradzaniu wypłaca pracownikom premię regulaminową także za okres pobierania wynagrodzenia chorobowego, zasiłków i świadczenia rehabilitacyjnego.
W lipcu 2018 r. pracownik, który ma prawo do premii w wysokości 480 zł brutto, przez 5 dni był niezdolny do pracy, za co otrzymał wynagrodzenie chorobowe. Wyliczając kwotę zwolnioną z oskładkowania zakład pracy dokonał następujących wyliczeń:
- 480 zł : 31 dni kalendarzowych lipca = 15,48 zł,
- 15,48 zł × 5 dni choroby = 77,40 zł (kwota wolna od składek),
- 480 zł – 77,40zł = 402,60 zł (kwota premii podlegająca oskładkowaniu).
Pracodawca w rozstrzyganym przypadku mógł także użyć dzielnika wynoszącego 30. W takiej sytuacji przeliczenia wyglądałyby jak niżej:
- 480 zł : 30 = 16 zł,
- 16 zł × 5 dni choroby = 80 zł (kwota wolna od składek),
- 480 zł – 80 zł = 400 zł (kwota premii podlegająca oskładkowaniu).
O tym, jaka metoda będzie wykorzystywana do kalkulowania kwoty składnika pensji wolnej od składek ZUS, zakład pracy powinien zadecydować w swoich przepisach wewnątrzzakładowych.
§ 2 ust. 1 pkt 24 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz.U. z 2017 r. poz. 1949).
