TK: właściciele aut powinni mieć prawo wglądu do zdjęć z fotoradarów

Trybunał wskazał, że art. 38 § 1 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia (kpw), który uniemożliwia właścicielom aut zapoznanie się ze zdjęciem z fotoradaru przed skierowaniem sprawy do sądu, jest niezgodny z konstytucją.

Zdaniem TK ustawodawca powinien zmienić ten przepis tak, aby można było zapoznać się z ze zdjęciem również przed skierowaniem sprawy do sądu. Może to zrobić:

• odsyłając do przepisu Kodeksu postępowania karnego, który mówi o udostępnianiu materiałów, a więc także zdjęć z fotoradarów, w postępowaniu przygotowawczym lub

• wprowadzając nowy przepis do kpw.

Trybunał zajął się sprawą na wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich. RPO zakwestionował to, że właściciel pojazdu uwiecznionego przez fotoradar otrzymuje od Inspekcji Transportu Drogowego tylko opis wykroczenia wraz z wezwaniem do przyjęcia mandatu lub wskazania kierowcy. W przesyłce brakuje zdjęcia z fotoradaru, czyli głównego dowodu w sprawie, z którego najczęściej jasno wynika, kto prowadził auto.

Takim osobom ITD pozostawia wybór między przyjęciem mandatu, nawet gdy nie są pewni, kto był kierowcą, a skierowaniem sprawy do sądu, co może się wiązać z dodatkowymi kosztami. Jest to działanie wbrew zasadzie domniemania niewinności, przez które właściciel pojazdu musi udowadniać swoją niewinność. Jeżeli pomyli się i wskaże nieodpowiednią osobę, a następnie dojdzie do sprawy w sądzie, może zostać pociągnięty do odpowiedzialności za składanie fałszywych zeznań.

Zdaniem RPO brak regulacji gwarantującej prawo wglądu do akt na etapie prowadzenia czynności wyjaśniających może utrudnić, a nawet uniemożliwić podejrzanemu obronę. Aby prawo do obrony było zagwarantowane, podejrzany musi mieć możliwość dostępu do zgromadzonych dowodów, zanim jeszcze sprawa trafi do sądu. Zanim Sejm zmieni przepisy, właściciel samochodu złapanego przez fotoradar może domagać się od GITD okazania zdjęcia. Jeżeli organ odmówi, należy powołać się na ten wyrok TK.