Odpłatne przeniesienie prawa do słupów oświetleniowych nie podlega VAT

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach zajął stanowisko w sprawie opodatkowania VAT przeniesienia prawa własności słupów oświetleniowych na rzecz przedsiębiorstwa przemysłowego energii elektrycznej (IBPP3/443-1296/14/AŚ).

Fiskus rozpatrywał sprawę gminy, która wybudowała sieć oświetlenia ulicznego sfinansowaną ze środków własnych. Po wybudowaniu została ona wprowadzona do ewidencji środków trwałych jednostki. Do gminy zwróciło się przedsiębiorstwo przesyłowe energii elektrycznej z propozycją przeniesienia przez praw do części słupów w celu wybudowania na nich linii napowietrznej. W zamian za uzyskanie praw do słupów przedsiębiorca zobowiązał się do zapłaty na rzecz określonej kwoty – po dostarczeniu przez gminę faktury VAT. Faktura wystawiona przez gminę zawierała 23% stawkę VAT.

Jak podkreśli przedstawiciele izby, aby dana czynność podlegała opodatkowaniu musi być wykonana przez podmiot działający dla tej czynności w charakterze podatnika VAT. Jednostki samorządu terytorialnego są jednak podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie czynności, które mają charakter działalności gospodarczej – a więc mają charakter cywilnoprawny, a nie publicznoprawny.

Prawo energetyczne wskazuje, że finansowanie oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych należy do zadań własnych jednostki samorządu. Nie powinno więc budzić wątpliwości, że zapewnienie oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych znajdujących się na terenie gminy jest zbiorową potrzebą wspólnoty, jaką jest gmina i ma charakter celu publicznego.

Gmina, realizując zadanie w zakresie budowy oświetlenia ulicznego na drodze gminnej nie działała zatem w charakterze podatnika VAT, a nabywanych towarów i usług niezbędnych do realizowania inwestycji celu publicznego nie wykorzystuje do działalności gospodarczej. Odpłatne przeniesienie prawa własności słupów nie podlega zatem opodatkowaniu VAT. Zastosowanie stawki 23% było więc nieprawidłowe.