Wycena dokonywana jest w kwocie wymagalnej zapłaty, obejmującej należne odsetki, z uwzględnieniem zasady ostrożnej wyceny. Zachowanie zasady ostrożnej wyceny obliguje do dokonania aktualizacji należności, uwzględniając prawdopodobieństwo ich zapłaty. Wartość należności aktualizuje się zgodnie z art. 35b ustawy o rachunkowości. Aktualizacja dokonywana jest w oparciu o ocenę stopnia prawdopodobieństwa ich zapłaty. Przykłady należności, na które winien zostać dokonany odpis aktualizacyjny przedstawia tabela 1.
Przykład należności, na które należy dokonać odpisu aktualizującego
Dokonując odpisów aktualizujących posiadanych przez jednostkę należności należy uwzględnić, iż dokonane odpisy aktualizujące zalicza się odpowiednio do pozostałych kosztów operacyjnych lub do kosztów finansowych, zależnie od rodzaju należności, których dotyczy odpis aktualizujący.
Tabela 1. Przykład należności, na które należy dokonać odpisu aktualizującego
Rodzaj należności objętych odpisem aktualizującym |
Wysokość odpisu aktualizującego |
należności od dłużników postawionych w stan likwidacji lub w stan upadłości |
do wysokości należności nieobjętej gwarancją lub innym zabezpieczeniem należności, zgłoszonej likwidatorowi lub sędziemu komisarzowi w postępowaniu upadłościowym |
należności od dłużników w przypadku oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości, jeżeli majątek dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania upadłościowego |
w pełnej wysokości należności |
należności kwestionowane przez dłużników oraz z których zapłatą dłużnik zalega, a według oceny sytuacji majątkowej i finansowej dłużnika spłata należności w umownej kwocie nie jest prawdopodobna |
do wysokości niepokrytej gwarancją lub innym zabezpieczeniem należności |
należności stanowiące równowartość kwot podwyższających należności, w stosunku do których uprzednio dokonano odpisu aktualizującego |
w wysokości tych kwot, do czasu ich otrzymania lub odpisania |
należności przeterminowane lub nieprzeterminowane o znacznym stopniu prawdopodobieństwa nieściągalności, w przypadkach uzasadnionych rodzajem prowadzonej działalności lub strukturą odbiorców |
w wysokości wiarygodnie oszacowanej kwoty odpisu, w tym także ogólnego, na nieściągalne należności |
Źródło: opracowanie własne na podstawie ustawy o rachunkowości
Należności umorzone, przedawnione lub nieściągalne zmniejszają dokonane uprzednio odpisy aktualizujące ich wartość. Natomiast, jeżeli od należności umorzonych, przedawnionych lub nieściągalnych nie były uprzednio dokonane odpisy aktualizujące ich wartość lub dokonane zostały odpisy, ale w niepełnej wysokości, należności takie zalicza się odpowiednio do pozostałych kosztów operacyjnych lub kosztów finansowych. Zaznaczyć należy, iż za należność nieściągalną należy uznać taką, której wyegzekwowanie okazuje się niemożliwe z powodu m.in. zgonu dłużnika, dochodzenia jej na drodze postępowania sądowego, czy kwestionowania jej wysokości przez dłużnika.
- Rozporządzenie ministra finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 1053 ze zm.).
- Ustawa z 29 września 2016 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 1047 ze zm.).
- Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz.885).
Zobacz także:
Tagi: odpisy aktualizujące
