Przejęcie przez urząd gminy zadań w zakresie dostarczania wody

Ekspert współpracujący z resortem administracji i cyfryzacji, w ramach projektu „Dobre prawo - sprawne rządzenie” wyraził opinię na temat skutków prawnych przejęcia przez gminę zobowiązań likwidowanego zakładu robót publicznych.

Jednostka realizująca m.in. zadania związane z gospodarką wodno-ściekową zawarła umowy cywilnoprawne na dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków. Po likwidacji, zadania wykonywane przez zakład ma przejąć urząd gminy. Powstała więc wątpliwość, czy w takim przypadku powinny być zrywane dotychczasowe i zawierane nowe umowy z odbiorcami.

Zdaniem eksperta z cywilnoprawnego punktu widzenia nie ma potrzeby zrywania dotychczasowych umów. Zakład robót publicznych funkcjonuje w formie jednostki budżetowej, a te w obrocie prawnym mają status jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, której kierownik działa na podstawie pełnomocnictwa udzielonego mu przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta). W zakresie właściwości samorządu zastępują więc np. gminę.

Jednostka budżetowa gminy działa wprawdzie jako wyodrębniona jednostka organizacyjna, ale nie stanowi odrębnego od samorządu bytu prawnego. Świadczy o tym chociażby art. 47 ustawy o samorządzie gminnym, który jednoznacznie wskazuje, że kierownicy takich jednostek działają jednoosobowo na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez wójta. Dokonywane przez kierownika czynności prawne pociągają więc za sobą skutki bezpośrednio dla mocodawcy (wójta).

Likwidacja jednostki budżetowej, której kierownik zawarł określone umowy cywilnoprawne, nie ma zatem wpływu na treść ukształtowanych stosunków prawnych, ich podmiotem jest bowiem faktyczne gmina.