Wypełnianie PIT to nie doradztwo podatkowe

Minister finansów wydał oczekiwaną przez księgowych interpretację ogólną w zakresie stosowania zwolnienia podmiotowego z VAT oraz obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących dla podmiotów wykonujących m.in. usługi związane z obsługą rachunkowo-księgową. W interpretacji minister wyjaśnił, że sporządzanie deklaracji i zeznań podatkowych nie stanowi usług doradztwa.

Należy przypomnieć, że po wejściu w życie ustawy z 9 maja 2014 r. o ułatwieniu dostępu do wykonywania niektórych zawodów regulowanych pojawiły się wątpliwości, czy księgowi, którzy jednorazowo sporządzają zeznania podatkowe mogą korzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT. Nie było też jasne, czy w tej sytuacji muszą mieć kasy fiskalne.

Organy podatkowe w wydawanych interpretacjach twierdziły, że sporządzanie jednorazowych zeznań podatkowych to już doradztwo podatkowe w rozumieniu art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. b ustawy o VAT. A to wyklucza możliwość korzystania ze zwolnienia podmiotowego określonego w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT przy sprzedaży takich usług.

Takie stanowisko zajął m.in. dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 2 stycznia 2015 r., nr IBPP1/443-932/14/AW). Organ podatkowy stwierdził również, że nawet jeśli podatnik nie posiada statusu doradcy podatkowego (lub nie zatrudnia doradcy podatkowego), a jednak świadczy usługi doradztwa podatkowego, nie może korzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT na podstawie art. 113 ust. 1 lub ust. 9 ustawy o VAT.

Konsekwencją uznania takich czynności za doradztwo podatkowe jest też obowiązek ewidencjonowania obrotu za pomocą kas fiskalnych. W interpretacji z 24 stycznia 2015 r. dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach (nr IBPP3/443-1407/14/KG) wyjaśnił, że biuro rachunkowe nie może korzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej i od 1 marca 2015 r. ma obowiązek instalacji kasy.

W wydanej interpretacji ogólnej minister finansów stwierdził, że w sytuacji gdy podmiot zajmuje się wyłącznie prowadzeniem ksiąg rachunkowych, ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych lub też sporządzaniem (wypełnianiem) zeznań i deklaracji podatkowych może korzystać ze zwolnienia podmiotowego w VAT, o ile roczne obroty nie przekroczą 150.000 zł. Z kolei obowiązek ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej powstaje u takiego podmiotu dopiero, gdy wartość usług na rzecz osób nieprowadzących działalności gospodarczej przekroczy 20.000 zł rocznie.

W swoim wyjaśnieniu minister finansów odniósł się do rozumienia termin „doradztwo” na podstawie definicji słownikowej i zawartej w ustawie o doradztwie podatkowym. Wyjaśnił, że doradztwo podatkowe obejmuje czynności polegające na udzielaniu porad z zakresu podatków czy też wskazywaniu sposobu postępowania w sprawie związanej z podatkami. Chodzi tu też opracowywanie koncepcji czy strategii, którą podatnik może wykorzystywać w prowadzonej działalności np. do podjęcia luz zaniechania konkretnego działania.

W konsekwencji czynnościami o charakterze doradczym (do celów stosowania zwolnienia podmiotowego z VAT) są tylko czynności polegające na udzielaniu porad, opinii i wyjaśnień z zakresu ich obowiązków podatkowych i celnych oraz w sprawach egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami następującym podmiotom: podatnikom, płatnikom i inkasentom, osobom trzecim odpowiedzialnym za zaległości podatkowe oraz następcom prawnym podatników, płatników lub inkasentów, na ich zlecenie lub na ich rzecz.

Natomiast prowadzenie ksiąg i ewidencji podatkowych bliskie są działalności zawodowej osób uprawnionych do usługowe prowadzenia ksiąg rachunkowych, czyli czynnościom księgowym – stwierdził minister. Jednocześnie wyjaśnił, że sporządzanie deklaracji i zeznań podatkowych ma w dużej mierze charakter techniczny, a nie prawny. A to dlatego, że sporządzane są na podstawie innych dokumentów  w szczególności ksiąg rachunkowych. Tym samym czynności te nie stanowią doradztwa (o którym mowa w art. 113 ust. 13 pkt 2 lit b ustawy o VAT) niezależnie od tego, że zostały uznane za czynności doradztwa podatkowego w rozumieniu ustawy o doradztwie podatkowym (art. 2 ust. 1 pkt 2 i 3).

Co innego jednak jeśli chodzi o reprezentowanie podatników przed organami administracji publicznej czy sądami. Takie czynności (też wskazane w ustawie o doradztwie podatkowym jako doradztwo) mają z reguły charakter usług prawniczych. A to oznacza, że nie korzystają ze zwolnienia z VAT, przewidzianego w art. 113 ustawy o VAT.

Na podstawie § 4 pkt 2 lit. g i h rozporządzenia ministra finansów z 4 listopada 2014 r. zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących nie stosuje się w przypadku świadczenia usług prawniczych (z wyłączeniem notarialnych) i usług doradztwa podatkowego. Minister finansów wyjaśnił, że jeżeli dany podmiot będzie świadczył usługi doradztwa podatkowego lub prawnicze polegające np. na udzielaniu porad czy też reprezentowaniu podatników w postępowaniu przed organami administracji,

(czynności te wskazane są w art. 2 ust. 1 pkt 1 lub 4 ustawy o doradztwie podatkowym) – będzie miał bezwzględny obowiązek stosowania kasy fiskalnej.

Takiego wymogu nie będzie natomiast wobec podmiotów wykonujących usługi związane wyłączenie z obsługą rachunkowo-księgową np. prowadzenie ksiąg rachunkowych, ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych, czy też wypełniania deklaracji podatkowych.