Koszty dodatkowe musisz wliczać do podstawy opodatkowania

Podstawą opodatkowania jest wszystko co stanowi zapłatę za towar. Nawet jeżeli podatnik subiektywnie wskazuje, iż pewna wartość zamówienia nie stanowi zapłaty za towar/usługę, to kwota ta może zostać potraktowana jako element podstawy opodatkowania (zapłaty). Przykładowo – zdaniem fiskusa opłata manipulacyjna stanowi element zapłaty i musi zostać wliczona do podstawy opodatkowania sprzedawanego towaru. Tak uznał np. dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 23 marca 2016 r. (nr  IPPP3/4512-1086/15-2/ISZ).

Kolejna ciekawa sytuacja była rozpatrywana w interpretacji z 3 listopada  2015 r. (nr ILPP2/4512-1-61/15-2/Akr). Podatnik sprzedawał promocyjne zestawy towary objęte różnymi stawkami podatkowymi. Dla towaru objętego stawką wyższą obniżył  cenę, a dla objętego stawką niższą cena nie została obniżona. Fiskus zakwestionował takie rozwiązanie. Jego zdaniem sposób ukształtowania ceny w ramach jednego zestawu świadczy o  „sztuczności” tego rodzaju transakcji. Tym samym odmówił uznania za podstawę opodatkowania kwot przypisanych do poszczególnych towarów w zestawach promocyjnych. Fiskus uznał, że ze względu na sposób ustalenia cen poszczególnych towarów w zestawie ww. transakcja posiada sztuczny charakter. Sytuacja opisana w interpretacji może być przykładem czynności stanowiących nadużycie prawa w kontekście zmiany, jak dokonała się w ustawie o VAT od 1 lipca 2016 r., kiedy to do art. 5 został dodany przepis dotyczący klauzuli nadużycia prawa w celu osiągnięcia korzyści podatkowych.

W praktyce bardzo często koszty dodatkowe takie jak np. transport czy  ubezpieczenie towaru podczas jego wysyłki, doliczane są jako osobna pozycja kosztowa do sprzedawanego towaru. Często ujmowane są również na fakturze jako osobne pozycje. Jednak nie zmienia to faktu, że powinny zostać potraktowane jako element kalkulacyjny podstawy opodatkowanej sprzedawanego towaru (usługi). W takim przypadku musisz zastosować do nich taką samą stawką podatku (lub system opodatkowania), jak sprzedawany towar.

Dużą kontrowersję może budzić sytuacja, w której towar objęty jest stawką obniżoną np. 8%, a na fakturze jako osobną pozycję wskazujesz koszty transportu korzystające ze stawki 23%. W tym przypadku stawka VAT właściwa dla transportu będzie równa wysokości stawki dla dostawy towarów (świadczenie główne). Zasada ta obowiązuje niezależnie od tego, czy transport dokonywany jest własnym transportem czy też przez inny podmiot.

Jeżeli sprzedaż towaru obejmuje dostawę bez transportu, a Twoja firma oferuje transport za odrębną odpłatnością, to usługa ta jest świadczeniem odrębnym od dostawy towaru. Musisz jednak pamiętać, iż zasadą wynikająca z art. 29a ust. 6 ustawy o VAT jest obowiązek potraktowania kosztów dodatkowych jako elementu podstawy opodatkowania. Tylko w sytuacji, gdy faktycznie z przebiegu transakcji obiektywnie wynika, iż koszty te stanowią element fakultatywny – możesz przyjąć odrębne fakturowanie.