Podatnicy, którzy wynajmują pomieszczenia innym instytucjom mogą mieć problemy z prawidłowym rozliczeniem VAT w przypadku wcześniejszego rozwiązania umowy. Tak było w sprawie dotyczącej przedsiębiorcy, który zawarł z instytucją finansową umowę na najem lokalu. Instytucja zaproponowała po jakimś czasie wcześniejsze rozwiązania umowy najmu i wypłatę odszkodowania. Umowa nie zawierała jednak postanowień dotyczących możliwości wcześniejszego rozwiązania. Zawarto natomiast porozumienie dotyczące wypłaty odszkodowania w związku z niedotrzymaniem warunków umowy najmu (przedterminowym rozwiązaniem), uzgadniając kwotę odszkodowania. Wątpliwości dotyczyły tego, czy odszkodowanie wypłacone wynajmującemu z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy najmu podlega opodatkowaniu.
By uniknąć VAT umowa najmu powinna przewidywać wcześniejsze rozwiązanie
Sumy wypłacone przedsiębiorcy za przedterminowe rozwiązanie umowy najmu lokalu podlegają opodatkowaniu VAT. Tego rodzaju świadczenia nie wystarczy nazwać odszkodowaniem, musi być ono wcześniej określone w umowie najmu.
Organ podatkowy stwierdził, że chociaż otrzymane świadczenie strony nazwały odszkodowaniem, to jednak nim nie jest. Zgodę na zaniechanie określonej czynności (odstąpienie od umowy), za którą spółka otrzymuje określoną kwotę pieniężną, należy traktować jako określone świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, który wyjaśnił, że aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, w zamian zaś za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Dana usługa podlega więc opodatkowaniu VAT wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym i w ten sposób, że zapłacona kwota stanowi rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych.
Zdaniem sądu wcześniejsze rozwiązanie umowy najmu nie daje jeszcze podstaw do twierdzenia o wystąpieniu szkody. Sąd orzekł, że zgoda na wcześniejsze rozwiązanie zawartej umowy stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Istnieje zatem bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem a otrzymanym wynagrodzeniem. Kwota ustalona na mocy zawartego porozumienia w zamian za odstąpienie od umowy (a więc tolerowanie tej sytuacji) stanowi wynagrodzenie za te usługi i na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu tym podatkiem.
Zobacz także:
Tagi: najem
