Kontrola rachunków bankowych podatników

Ministerstwo Finansów uspokaja - kontrola kont bankowych w oparciu o art. 48 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej, nie może być stosowana bez uzasadnionej przyczyny i bez powiązania z popełnionymi czynami, będącymi przedmiotem prowadzonego postępowania przygotowawczego. Resort podkreśla, że wystąpienia organów KAS o udzielenie informacji z kont nie może nastąpić bez przyczyny, co jest przesłanką ograniczającą liczbę takich wystąpień. 

Zgodnie z art. 48 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej bank jest zobowiązany do sporządzenia i przekazywania informacji m.in. dotyczących osoby fizycznej i jej rachunku bankowego. Informacje udzielane są na skutek sporządzonego w formie pisma żądania, które do banku może kierować:

• Szef Krajowej Administracji Skarbowej
• naczelnik urzędu celno-skarbowego
• naczelnik urzędu skarbowego. 

Przepis wskazuje, że takie żądanie można wystosować jedynie w związku z wszczętym postępowaniem przygotowawczym lub czynnościami wyjaśniającymi w sprawie o przestępstwa lub wykroczenia oraz przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe. 

Przepis zmienił się znacząco, bowiem przed jego wejściem w życie możliwość udzielania informacji dotyczącej rachunku bankowego osoby fizycznej istniała jedynie, gdy osoba ta była osobą podejrzaną - czyli miała już przedstawione zarzuty. 

Resort finansów uważa, że przepis art. 48 ustawy o KAS nie daje prawa kontrolowania kont bankowych, a jedynie występowania do banków o przekazanie informacji objętych tajemnicą bankową dotyczącej tej osoby, jeśli prowadzone jest postępowanie przygotowawcze jej dotyczące. 

W odpowiedzi na wątpliwości RPO ministerstwo finansów zaznacza, że postępowanie przygotowawcze jest prowadzone jedynie w przypadku uzasadnionego podejrzenia popełnienia czynu zabronionego i jedynie po formalnym wszczęciu postępowania przygotowawczego. 

Z przekazanych przez ministerstwo finansów informacji wynika, że po wejściu w życie nowych przepisów naczelnicy urzędów skarbowych prowadzili ponad 37 tys. postępowań przygotowawczych w lipcu i sierpniu 2022 r. Do banków na podstawie art. 48 ustawy o KAS skierowano 33 wystąpienia.