Kwestia opodatkowania imprez integracyjnych oraz innych nieodpłatnych świadczeń wywoływała wiele sporów pomiędzy podatnikami a organami podatkowymi. W orzecznictwie przeważał pogląd, że wystarczające dla powstania świadczenia jest samo stworzenie podatnikowi szansy, jeżeli wiązało się to z koniecznością poniesienia kosztów przez zapewniającego świadczenie.
Spotkania integracyjne nie są źródłem dochodu
Udział w wyjazdach integracyjnych i innych tego typu spotkaniach organizowanych przez pracodawcę nie jest świadczeniem, które należałoby opodatkować. Po stronie pracownika nie dochodzi do przysporzenia ani oszczędności.
Trybunał Konstytucyjny wypowiedział się w sprawie konstytucyjności przepisów dotyczących nieodpłatnych świadczeń w kontekście przychodów pracowniczych. Chociaż zdaniem sędziów są one niejednoznaczne, to zostały uznane za zgodne z Konstytucją. Co więcej dokonał takiej prokonstytucyjnej wykładni i uznał, że inna interpretacja niż zaprezentowana w wyroku jest niekonstytucyjna.
Zdaniem Trybunału nie każde świadczenie spełnione na rzecz pracownika bez ustalonej za nie zapłaty powinno podlegać opodatkowaniu. Do tego typu nieopodatkowanych świadczeń należy zaliczyć przede wszystkim te świadczenia, które gwarantują higieniczne i bezpieczne warunki pracy oraz służą jej organizacji. Jako niezbędne do wykonywania obowiązków pracowniczych są one ponoszone głównie w interesie pracodawcy. Pracownik wprawdzie z nich korzysta, ale tylko w zakresie, w jakim realizuje powierzone mu zadania pracownicze. Z przepisów podatkowych wynika, że opodatkowaniu podlega dochód, czyli korzyść majątkowa, rozumiana jako zwiększenie aktywów pracownika albo zaoszczędzenie jego wydatków. Zdaniem Trybunału nieodpłatne świadczenie powinno zostać opodatkowane tylko wtedy, gdy nie leży ono głównie w interesie pracodawcy a pracownik korzysta z niego w pełni dobrowolnie.
Zdaniem Trybunału za przychód pracownika mogą być uznane tylko takie świadczenia, które
- zostały spełnione za zgodą pracownika (tzn. skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
- zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyści w postaci powiększenie aktywów lub uniknięcie wydatku, który musiałby ponieść,
- korzyść ta jest wymieniona i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).
Wszystkie te trzy warunki muszą być spełnione równocześnie. Niespełnienie choć jednego z nich powoduje, że u pracownika w ogóle nie powstanie przychód.
Wyrok Trybunału konstytucyjnego z 8 lipca 2014 r., K 7/13
Zobacz także:
