Odszkodowanie stanowi przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o PIT. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ustawy, korzystają ze zwolnienia. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o PIT wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego na podstawie przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie.
Kiedy nie trzeba płacić PIT od odszkodowania za wydanie nieruchomości
Odszkodowanie wypłacane przez gminę na podstawie przepisów o gospodarce nieruchomościami jest wolne od podatku. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy właściciel nieruchomości nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania.
Przedstawiciele fiskusa wskazują jednak na wyjątki. Zwolnienie przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku PIT nie przysługuje, jeżeli:
- nabycie nieruchomości nastąpiło w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego lub odpłatnym zbyciem,
- a cena jej nabycia była o co najmniej 50% niższa od wysokości odszkodowania lub ceny zbycia.
Oba te warunki muszą zostać spełnione łącznie.
Właśnie taką sprawą zajmował się Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach (interpretacja nr IBPBII/1/415–926/14/MZ). Dotyczyła ona podatnika, który nabył część nieruchomości – w 2000 roku w drodze darowizny, a drugą w 2001 roku na podstawie umowy kupna-sprzedaży. Następnie złożył wnioski o odszkodowanie od gminy za przejęcie w 1999 roku części działki pod drogę publiczną. Powstała wątpliwość, czy od takiej sumy należy odprowadzić podatek dochodowy.
Właściciel nabył nieruchomość po 1 stycznia 1999 r., czyli już po dniu, w którym stała się własnością gminy. Artykuł 21 ust.1 pkt 29 wskazuje, że określając prawo do zwolnienia, należy odnosić się do dnia wszczęcia postępowania wywłaszczeniowego. W rozpatrywanym przypadku wywłaszczenie nastąpiło 1 stycznia 1999 r. (z mocy prawa). Wszczęcie postępowania o wywłaszczenie nie mogło więc nastąpić po tej dacie. Nie została zatem spełniona pierwsza z wymienionych przesłanek.
Fiskus uznał, że przychód uzyskany z tytułu odszkodowania wypłaconego w związku z zajęciem nieruchomości korzysta w tym przypadku ze zwolnienia. Na właścicielu nie ciąży zatem obowiązek uiszczenia z tego tytułu podatku.
Zobacz także:
Tagi: odszkodowanie
