Zgodnie z §1 rozporządzenia MEN w sprawie warunków organizowania lekcji religii, rodzice niepełnoletnich uczniów lub sami pełnoletni uczniowie składają oświadczenie o chęci uczestniczenia w lekcjach religii. Przepisy nie przewidują sytuacji odwrotnej tj. takiej, w której należy zawiadamiać o tym, że uczeń na religię chodził nie będzie. Trzeba dodać, że nawet chęć uczęszczania na religię powinna być wyrażona jednorazowo – bez konieczności corocznego składania oświadczenia w tej sprawie.
W przedszkolu również nie można żądać oświadczeń o nieuczestniczeniu w lekcji religii
Wiele przedszkoli corocznie żąda od rodziców oświadczenia, że dziecko nie będzie uczestniczyło w zajęciach religii. Takie postępowanie jest niezgodne z przepisami prawa oświatowego i może być niezgodne z Konstytucją. Dyrektor przedszkola powinien przyjmować oświadczenia o chęci uczestniczenia w zajęciach z religii, ale nigdy o nieuczestniczeniu w nich.
Bezprawną praktyką nauczycieli religii jest także wpisywanie nieobecności na zajęciach dzieciom, których rodzice nie złożyli oświadczenia, że ich dziecko nie będzie korzystać z katechezy.
Stanowisko Rzecznika Praw Obywatelskich
Domaganie się od rodziców, by składali oświadczenie, iż ich dziecko nie będzie uczestniczyć w lekcjach religii może być odebrane jako forma dyskryminacji ze względu na przekonania religijne bądź bezwyznaniowość” oraz może uznane za naruszenie art. 53 ust. 7 Konstytucji, który zabrania zobowiązywania do ujawniania swoich przekona religijnych lub wyznaniowych.
Religia nie jest dla dziecka rodzajem zajęć obowiązkowych – udział w nich jest dobrowolny. O udziale dziecka w zajęciach decydują rodzice lub pełnoletni uczniowie poprzez złożenie – na zasadzie dobrowolności - oświadczenia. Po złożeniu oświadczenia udział w zajęciach staje się obowiązkowy.
Przedszkole nie ma prawa domagać się oświadczeń informujących o nieuczestniczeniu dziecka w zajęciach z religii, natomiast w przypadku rezygnacji z udziału w tych zajęciach konieczne jest poinformowanie przedszkola o zmianie decyzji.
- Wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich do Minister Edukacji Narodowej z dnia 15 listopada 2013 r. (RPO 601727-1/08/KJ).
- § 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 14 kwietnia 1992 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach (Dz.U. z 1992 r. nr 36 poz. 155 ze zm).
Zobacz także:
Tagi: oświata, kształcenie i wychowanie
