Kiedy nie można liczyć na odszkodowanie za hałas?

Nieruchomość znajdująca się na terenie położonym w sąsiedztwie lotniska, narażona jest na hałas. Jeśli jest on większy niż normy przewidziane w przepisach, tworzy się obszar ograniczonego użytkowania. Kwestie ewentualnego odszkodowania regulują przepisy ustawy Prawo ochrony środowiska. Właściciel może wnieść roszczenie odszkodowawcze w terminie 3 lat od momentu wejścia w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości.

Kwestie roszczeń związanych z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości reguluje art. 129 ustawy - Prawo ochrony środowiska. Wskazany przepis zakłada dwa roszczenia:
1) o wykupienie nieruchomości
2) o odszkodowanie

Możliwość żądania wykupienia nieruchomości - w całości bądź w części dotyczy sytuacji, gdy korzystanie z niej (także w całości lub w części) w dotychczasowy sposób bądź też w sposób zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe lub istotnie ograniczone w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości. Roszczenie takie przysługuje zarówno właścicielowi jak i użytkownikowi wieczystemu nieruchomości. 

Właściciel, użytkownik wieczysty lub osoba której przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości, może żądać odszkodowania jeśli poniosła szkodę w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości. Zgodnie z przywołanym wcześniej art. 129 ust. 2 - szkoda to także zmniejszenie wartości nieruchomości. 

Ważne: Do wykupu nieruchomości bądź wypłaty odszkodowania zobowiązany jest ten podmiot, którego działalność spowodowała konieczność wprowadzenia ograniczeń w związku z ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania. 

Obszar ograniczonego użytkowania

Z kolei zasady tworzenia obszarów ograniczonego użytkowania określone zostały w art. 135 Prawa ochrony środowiska. Obszar taki jest tworzony w przypadku, gdy mimo zastosowania dostępnych rozwiązań technicznych, technologicznych i organizacyjnych, nie mogą być dotrzymane standardy jakości środowiska.   W przypadku lotnisk, obszar ten wyznaczany jest na podstawie analizy porealizacyjnej.

Jak wspomnieliśmy, właścicielowi co do zasady będzie przysługiwało odszkodowanie. Jednak do Sądu Najwyższego trafiło pytanie obrazujące wątpliwości o tym, czy odszkodowanie takie będzie przysługiwało również wtedy, gdy właściciel nie poniósł kosztów mających za zadanie przywrócić zapewnić odpowiedni klimat akustyczny zgodny z obowiązującymi Polskimi Normami w dziedzinie akustyki budowlanej, który został naruszony poziomem hałasu generowanym przez ruch lotniczy. Akustyka budowlana w wielkim skrócie, to zasady mające zapewnić odpowiednią ochronę przed hałasem. 

Sąd Najwyższy w swojej uchwale z 28 października stanął na stanowisku, że jeśli właściciel nieruchomości położonej w strefie ograniczonego użytkowania o której mowa w art. 135 Prawa ochrony środowiska, nie poniósł kosztów w celu zapewnienia w budynku znajdującym się na tej nieruchomości odpowiedniego klimatu akustycznego, to nie będzie mu przysługiwało odszkodowanie odpowiadające wysokości tych kosztów.