Finanse w odpadach, czyli jak zaoszczędzić na przekazaniu odpadów oraz jak na nich zarobić

Data: 16-11-2016 r.

Zagospodarowanie odpadów to bardzo duży problem w wielu branżach przemysłowych. Wiąże się nie tylko z koniecznością ich magazynowania, ale także wywozu i utylizacji śmieci, za co trzeba przecież płacić. Czy takie koszty można zredukować?

Niezależnie od tego, jakie odpady i w jakich ilościach wytwarzane są w firmie, przedsiębiorca musi pozbyć się ich zgodnie z prawem. Może to zrobić na dwa sposoby:

podpisać umowę z odbiorcą odpadów, który odbierze odpady z miejsca wytwarzania i je przetransportuje,
podpisać umowę z odbiorcą, ale samodzielnie je transportować do jego zakładu (wiąże się to jednak z koniecznością zapewnienia odpowiednich warunków do magazynowana tych odpadów).

Zapamiętaj!

UWAGA! Nie wolno mylić magazynowania ze składowaniem. Składowanie jest to deponowanie (unieszkodliwianie) odpadów na składowisku.

Wysokie koszty gospodarowania najczęściej wynikają z zaniedbań z zakresu przepisów prawa, niewiedzy w zakresie gospodarowania odpadami. Samo przekazywanie odpadów do odbiorcy jest drogie, składają się na to koszty odbioru odpadów, opłacanie kontenerów, które wynajmuje się od firmy odbierającej odpady. Często trzeba też płacić za potwierdzenie faktu, że odpady zostały poddane procesom odzysku i recyklingu, jeśli do takowych jest zobowiązane przedsiębiorstwo. Dużym kosztem jest również sam proces magazynowania odpadów, który może zajmować znaczne powierzchnie zakładu. Żeby zminimalizować te wydatki, można np.:

wprowadzić w firmie obowiązek segregowania odpadów (pomaga to w osiągnięciu wymaganych poziomów odzysku i recyklingu, co zwalnia zakład z płacenia opłaty produktowej),
prasować odpady (zmniejsza się wtedy objętość magazynowanych odpadów i dzięki temu można lepiej zagospodarować przestrzeń zakładu oraz zmniejszyć częstotliwość ich odbioru),
selektywnie zbierane odpady można sprzedawać firmom, które je skupują.

Przykład:

Pan Jan od 15 lat prowadzi piekarnię. Co miesiąc wytwarza około 350 kilogramów odpadów o kodzie 15 01 01 oraz około 150 kilogramów odpadów o kodzie 15 01 02. Jeszcze trzy lata temu roczne koszty związane z gospodarką odpadami w firmie wynosiły około 25.000 zł. Na te wydatki składały się:

opłata produktowa za nieosiągnięcie wymaganych poziomów recyklingu dla opakowań z papieru i tektury oraz tworzyw sztucznych (przedsiębiorstwo wprowadza produkty w opakowaniach na rynek),
opłat za odbieranie kontenerów o pojemności 1.100 l, które zawierały głównie folię oraz tekturę. Kontenery były niemal w 80% puste, ponieważ pracownicy nie zgniatali opakowań. Średnia masa przekazanych odpadów wynosiła około 100 kg, a przedsiębiorstwo płaciło za pełny kurs. Ponieważ kontenery teoretycznie zapełniały się szybko, firma wywozowa musiała je odbierać aż dwa razy w miesiącu,
wydatki na przystosowanie i utrzymanie jednego z pomieszczeń na miejsce magazynowania odpadów (a mogła się tam znajdować przecież linia produkcyjna).

Firma zmieniła swoje podejście i w kilku krokach zmniejszyła koszty gospodarowania odpadami. Przede wszystkim kupiła belownicę, która pozwala na prasowanie odpadów i nawet dziesięciokrotne zmniejszanie objętości tych z papieru i tektury oraz z tworzyw sztucznych. Dzięki temu, że odpady były prasowane:

zmniejszyła się częstotliwość odbioru odpadów przez firmę zewnętrzną, ponieważ kontener był napełniany w całości, a pracownicy nie tracą czasu na zgniatanie oraz dokładne układanie odpadów, co przełożyło się na niewielki wzrost produkcji w zakładzie,
zmniejszyła się ilość magazynowanych odpadów. Wszystkie trafiały zaraz po sprasowaniu do kontenera. Zwolniło się zajęte wcześniej pomieszczenie i pozwoliło na otworzenie nowej linii technologicznej, a w konsekwencji na zwiększenie produkcji,
pracownicy musieli dokładnej segregować odpady, a to skłoniło zarząd do podpisania umowy z firmą, która zajmuje się skupem segregowanych odpadów. Firma zewnętrzna sama odbiera posegregowane odpady od piekarni oraz płaci za nie stawką zł/kg. Pozwoliło to piekarni na niewielki zarobek na odpadach, w zamian za płaceniu za ich odbiór.

Kolejnym krokiem do oszczędzania na odpadach było zwolnienie przedsiębiorstwa z konieczności płacenia za opłatę produktową wskutek nieosiągania wymaganych poziomów odzysku i recyklingu. Firma, która odbiera posegregowane odpady, wystawia dokumenty potwierdzające odzysk oraz recykling, dzięki czemu piekarnia osiąga wymagane poziomy i nie musi płacić opłaty produktowej.

Podstawa prawna:

Ustawa z 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej (Dz.U. z 2016 r. 1478).
Ustawa z 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz.U. z 2013 r. poz. 21).
Ustawa z 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz.U. z 2013 r. poz. 888).
Rozporządzenie ministra środowiska z 9 grudnia 2014 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U. z 2014 r. poz. 1923).

Norbert Szymkiewicz inspektor ds. ochrony środowiska i bhp

Zobacz także:

Tagi: ochrona środowiska, gospodarka odpadami