Mieszkanie na start już od 1 stycznia 2019 r.

Program Mieszkanie na Start jest systemem dopłat do czynszu dla pierwszych najemców nowych mieszkań, a także lokali, które zostały poddane działaniom rewitalizacyjnym, w ramach współpracy inwestorów z gminami. Stanowi on modyfikację wprowadzonego, dwa lata temu, programu Mieszkanie Plus, który niestety, kompletnie się nie sprawdził. W ciągu bowiem całego okresu jego trwania, nie zostało oddane do użytku ani jedno nowe mieszkanie, od podstaw budowane w jego ramach. Powstaje zatem istotna wątpliwość, czy program Mieszkanie na Start nie okaże się powtórką z rozrywki.

Tak jak program Mieszkanie Plus, Mieszkanie na Start skierowany będzie do osób, których nie stać na zakup własnego mieszkania, ale jednocześnie, wysokość ich zarobków wyklucza ubieganie się o lokal socjalny, czy też komunalny. Również kierowany jest do tych odbiorców, którzy z różnych przyczyn nie są w stanie uzyskać kredytu hipotecznego. W takiej właśnie sytuacji znajduje się około 40 proc. Polaków, z czego większość stanowią ludzie młodzi.

Głównym celem Mieszkania na Start jest stymulowanie rynku poprzez dopłaty do czynszu dla przyszłych wynajmujących. Program ten, również nie zakłada bezpośredniego angażowania środków publicznych, w realizację planowanych inwestycji. Czyli głównymi wykonawcami mają być podmioty prywatne, a niezbędne środki budżetowe, które przeznaczone mają być na dopłaty, pochodzić mają z zakończonego programu Mieszkanie dla Młodych.

W 2019 roku na dopłaty ma być przeznaczone 200 mln zł, natomiast w kolejnych latach sumy będą wynosić:

• 400 mln zł – dla 2020 r.,

• 600 mln zł – dla 2021 r.,

• 800 mln zł – dla 2022 r.,

• 1000 mln zł – lata 2023-2025,

• 1200 mln zł – od 2026 r.

System dopłat do czynszu dla pierwszych najemców nowych mieszkań i lokali w budynkach poddanych rewitalizacji, w ramach współpracy inwestorów z gminami ma ruszy

1 stycznia 2019 roku. Jednak wyjątek stanowić tu będą: art. 7, art. 9, art. 13 ustawy z 20 lipca 2018 r. o pomocy państwa w ponoszeniu wydatków mieszkaniowych w pierwszych latach najmu mieszkania (Dz.U. z 2018 r. poz. 1540), które wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Każda gmina, która zawrze z inwestorem umowę dotyczącą inwestycji mieszkaniowej, będzie przeprowadzać nabór wniosków o zawarcie umów najmu mieszkań, będących przedmiotem tejże inwestycji. Gmina dokona wyboru kandydatów na najemców w oparciu o określone wcześniej warunki. Będą one motywowane przede wszystkim lokalną sytuacją społeczną i mieszkaniową, jak również będą posiadać różną wagę, w zależności od ich istotności, dla efektywnego zaspokajania potrzeb mieszkaniowych na danym terenie.

Jeśli przyznaniem dopłaty Mieszkanie na Start zainteresowani będą małżonkowie, to wniosek powinien być złożony przez jednego z nich (będzie to wtedy równoznaczne ze zgodą współmałżonka na ubieganie się o dopłaty, z konsekwencją w postaci uruchomienia w przypadku przyznania dopłat, okresu ich stosowania wobec obu małżonków). Następnie, na podstawie oceny wniosków o zawarcie umów najmu, która dokonana zostanie w oparciu o określone kryteria, gmina sporządzi listę kandydatów, wraz z oceną punktową. Największe szanse na wynajęcie mieszkania, będą mieć oczywiście osoby, z najwyższą punktacją

Do wniosku trzeba będzie dołączyć takie dokumenty jak:

• kopia umowy najmu mieszkania, która zawiera powierzchnię wynajmowanego lokalu oraz dane współmałżonka, będącego najemcą,

• oświadczenie dotyczące ograniczeń w zakresie majątkowym,

• oświadczenie motywowane szczególnymi przypadkami stosowania dopłat, uregulowanymi w projektowanej ustawie (czyli np. wspólnym zamieszkiwaniem z osobą, która była wcześniej najemcą lokalu, w związku z najmem, do którego stosowane były dopłaty),

• oświadczenie o liczbie osób wchodzących w skład gospodarstwa domowego najemcy,

• oświadczenie o wysokości dochodów gospodarstwa, za okres wskazany w art. 5 ust. 2 (z wyodrębnieniem dochodów poszczególnych jego członków, a także informacji w zakresie dochodów uzyskanych lub też utraconych z uwzględnieniem obowiązku ustalenia, czy uwzględniany dochód jest cały czas uzyskiwany).

Wszystkie oświadczenia i dokumenty będą składane pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania. W momencie pojawienia się jakichkolwiek wątpliwości, co do prawdziwości danych zawartych w oświadczeniu, beneficjent zostanie wezwany do przedstawienia zaświadczeń potwierdzających wysokość dochodu poszczególnych osób, które wchodzą w skład danego gospodarstwa domowego.

Jak już zostało wspomniane wcześniej, nabór wniosków o przyznanie dopłat, przeprowadzać będzie gmina, o wcześniej już ustalone kryteria pierwszeństwa. Zostaną one określone na podstawie bieżącej sytuacji społecznej i mieszkaniowej, na danym terenie.Podobnie jak w przypadku programu Mieszkanie Plus, może to być liczba posiadanych dzieci, niepełnosprawność lub też migracja za pracą.

Po analizie złożonych wniosków nastąpi ogłoszenie listy najemców, z którymi zostaną zawarte umowy najmu. Głównym warunkiem jej podpisania, będzie zdolność najemcy do terminowego opłacania czynszu. Również, co bardzo ważne, każdy kto ubiegać się będzie o Mieszkanie na Start, nie może posiadać innego mieszkania. Warto też wspomnieć tu, że najemca, który będzie uzyskiwał dopłatę nie będzie mógł podnajmować całego lub części lokalu.

Każda dopłata będzie przyznawana na okres 15 lat i będzie stałej wysokości. Jednak należy być przygotowanym na to, że gmina, co roku będzie weryfikować prawo do dofinansowania, w zakresie dalszego spełniania kryteriów dochodowych. Wpływ na nie będzie miała również zmiana liczby członków gospodarstwa domowego, która spowodowana może być urodzeniem, czy też przysposobieniem dziecka. Jeśli otrzymujący dopłatę przekroczy kryterium dochodowe, dopłata zostanie wstrzymana. Jednak będzie możliwe jej wznowienie, ale z zastrzeżeniem, że cały okres pobierania dopłat nie przekroczy, ustalonych 15 lat

Aby ubiegać się o dopłaty w ramach programu Mieszkanie na Start, trzeba spełnić następujące warunki:

• najemcą musi być osoba fizyczna,

• najemcą może być obywatel Polski, mieszkający na terytorium kraju lub cudzoziemiec, który posiada prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej (lub przebywa tu na podstawie jednego z określonych w ustawie kryteriów),

• zainteresowany nie może być właścicielem lub współwłaścicielem budynku mieszkalnego jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego, jeżeli jego udział w przypadku zniesienia współwłasności obejmowałby co najmniej jeden lokal mieszkalny.

• najemcy nie może także przysługiwać w całości lub w części spółdzielcze, własnościowe prawo do lokalu, którego przedmiotem jest lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny,

• należy spełniać kryterium dochodowe, określone przez ustawę, w odniesieniu do liczebności rodziny,

• posiadać zdolność do terminowego opłacania czynszu,

• mieszkanie musi być zasiedlane po raz pierwszy, wyjątkiem są natomiast inwestycje objęte Specjalną Strefą Rewitalizacji.

Wszyscy zainteresowani programem Mieszkanie na Start będą musieli spełniać kryteria dochodowe, które zostały określone w umowie. W przypadku osoby samotnej, próg ten określono na 60 proc. Ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, czyli jest to suma 2,5 tys. zł. Wzrasta ona o 30 proc. za kolejnego członka gospodarstwa domowego. Przykładowo zatem, dla rodziny 2+2 maksymalny dochód na każdą osobę, wyniesie ok. 1,6 tys. zł.

Wysokość dopłaty zależeć będzie od liczby członków gospodarstwa domowego, a także lokalizacji wybranej przez nas nieruchomości. Jej miesięczna wysokość obliczana będzie na podstawie kosztu odtworzenia 1m² powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych, który obowiązuje w danej gminie (czyli tzw. powierzchni normatywnej mieszkania, która uzależniona jest od liczby osób zamieszkujących mieszkanie, a także współczynnika dopłaty ustalonego na stałym poziomie 1,8 proc.).

Dla przykładu, rodzina 2+2 mieszkająca w Toruniu, obecnie otrzymywałaby dopłatę wynoszącą 434 zł, w Warszawie 561 zł, we Wrocławiu 471 zł, natomiast w Gdańsku mogłaby liczyć na 491 zł dofinansowania.

Głównym celem programu Mieszkanie na Start jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych osób, których nie stać na zakup własnych “czterech kątów”. Szacuje się, że w jego ramach, powstanie kilkadziesiąt tysięcy nowych lokali. Program ma również zachęcić inwestorów do budowy mieszkań na wynajem. W naszym kraju bowiem tylko 5 proc. wszystkich nieruchomości, stanowią mieszkania czynszowe, w porównaniu do państw Europy Zachodniej, gdzie jest ich ok. 30 proc. Pozostaje nam zatem czekać na dalszy rozwój programu i rozpoczęcie realnych działań, a nie dawaniu złudnych nadziei, a także ciągłej modyfikacji jego zasad.

Podstawa prawna:

Ustawa z 20 lipca 2018 r. o pomocy państwa w ponoszeniu wydatków mieszkaniowych w pierwszych latach najmu mieszkania (Dz.U. z 2018 r. poz. 1540)

Maciej Lipka