Czy podatek od towarów i usług można zaliczyć do kosztów podatkowych

Do uznania za koszt podatkowy podatku od towarów i usług nie jest wystarczające, by nie podlegał on odliczeniu. Muszą być dodatkowo spełnione warunki dotyczące zasad kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów, zawarte w art. 15 ust. 1 updop. Jeśli w przedstawionym przypadku tak jest, to VAT od nabytych towarów i usług niebędących środkami trwałymi należy zaksięgować jako koszt, w tym koszt uzyskania przychodów.

Zasady odliczania VAT regulują przepisy art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz.U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm.). Jeśli nie są spełnione warunki wynikające z tej ustawy, to prawo do odliczenia VAT naliczonego nie przysługuje. W takim wypadku należy się zastanowić, czy można ten VAT zaliczyć do kosztów podatkowych.

Koszty a podatek

Aby nakład mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu, musi być kosztem poniesionym w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Kluczowy jest jego pkt 46 lit. a updop, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów podatku od towarów i usług. Ten sam przepis wskazuje jednak, iż jest kosztem uzyskania przychodów podatek naliczony:

• jeżeli podatnik zwolniony jest od VAT lub nabył towary i usługi w celu wytworzenia albo odprzedaży towarów lub świadczenia usług zwolnionych od podatku od towarów i usług,
• w tej części, w której zgodnie z przepisami o VAT podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług ─ jeżeli naliczony VAT nie powiększa wartości środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej.

Podatki i opłaty

Może być on ujęty albo na koncie kosztów wg rodzaju „Podatki i opłaty”, albo łącznie z wartością nabytego towaru lub usługi. To zależy od tego, czy jednostka stosuje ceny zakupu, czy ceny nabycia do ujmowania zapasów zgodnie z art. 28 ust. 11 pkt 1 i art. 34 ust. 1 pkt 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U z 2018 r. poz. 395 ze zm.).

Wygodniejszym jednak rozwiązaniem – ze względu na to, iż wydatki netto sfinansowane ze środków unijnych nie będą kosztem uzyskania przychodu – jest odrębne ujmowanie tego VAT na koncie „Podatki i opłaty”. Przy czym, nawet jeśli jednostka pierwotnie zaliczy wartość netto zakupów do  KUP, to w momencie otrzymania środków pieniężnych będzie musiała ten fakt skorygować. Natomiast VAT jako nakład niekwalifikowalny pozostanie jako koszt uzyskania przychodów.