Choroba Perthesa - przyczyny choroby, objawy, diagnoza, leczenie

Nie wiadomo dokładnie, jakie czynniki wpływają na rozwój choroby Perthesa. Uczeni sądzą, że jest ona następstwem anomalii naczyń krwionośnych, znajdujących się w tym obszarze ciała. Inna hipoteza zakłada, że to skutek zaburzeń hormonalnych.

Choroba trwa zazwyczaj 2–3 lata i dzieli się na cztery okresy:

1. Pierwszy – obejmuje 2–3 miesiące i objawia się zmianami zapalnymi w stawie biodrowym, widocznymi na zdjęciu RTG.
2. Drugi – ciągnie się od 4 do 12 miesięcy i charakteryzuje go martwica kości.
3. Trzeci – trwa od kilku miesięcy do kilku lat. Cechuje go odbudowa tkanki kostnej i wrastanie nowych naczyń.
4. Czwarty – kończy się pełną odbudową tkanki kostnej. Kość odzyskuje prawidłowy kształt lub jest w różnym stopniu zniekształcona.

Ta choroba nie ma spektakularnych objawów. Początkowo dziecko lekko utyka i skarży się na ból w okolicy biodra, pachwiny lub kolana. Rodzice często składają występowanie tych objawów na karb zbytniej ruchliwości dziecka i drobnych urazów.

Utykanie nasila się w ciągu dnia, podczas chodzenia, ale ustępuje po nawet krótkim odpoczynku. Z czasem dochodzi do upośledzenia chodzenia i ograniczenia ruchomości stawu biodrowego. Dziecko nie może całkowicie wyprostować nogi ani odchylić jej w bok.

Rozpoznanie stawia się po wykonaniu prześwietlenia (RTG) oraz badania ultrasonograficznego (USG) stawów biodrowych. Badania krwi i moczu wykonuje się, aby wykluczyć infekcyjną lub autoimmunologiczną przyczynę dolegliwości. Lekarz przeprowadza również badanie fizykalne, w czasie którego sprawdza zakres ruchomości stawu, możliwość odwodzenia nogi w bok oraz prostowanie kończyny.

Wyniki badań laboratoryjnych nie odbiegają zazwyczaj od normy ani na początku, ani w dalszych etapach choroby. Natomiast prześwietlenie pozwala określić rozległość martwicy w głowie kości udowej. USG oraz scyntygrafia kości dają możliwość wykrycia obszaru niedokrwienia w obrębie stawu biodrowego.

Terapia zależy od stopnia zaawansowania choroby i wieku dziecka. Celem leczenia jest uzyskanie najbardziej zbliżonej do prawidłowej budowy głowy kości udowej. Powinna ona być całkowicie pokryta panewką stawu, aby uniknąć deformacji o charakterze przerostowym.

Noga w trakcie leczenia musi być unieruchomiona i odciążona, co osiąga się, w zależności od domowej sytuacji dziecka, przez założenie gipsu lub szyny stabilizującej. W bardziej zaawansowanej chorobie konieczne staje się leczenie operacyjne. Sprawność kończyny poprawia fizykoterapia.