Ochrona osób zatrudnionych w podmiotach z listy sankcyjnej MSWiA

O problemie pracowników, których pracodawcy znaleźli się na listach sankcyjnych pisaliśmy w artykule: Lista sankcyjna i jej konsekwencja dla pracowników 

W obronie praw pracowników zatrudnionych w podmiotach, które trafiły na listę sankcyjną stanął Rzecznik Praw Obywatelskich. Zwrócił się do Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej o wyjaśnienia z jakich roszczeń i świadczeń tacy pracownicy mogą skorzystać. Szczególnie, że ustawa z 13 kwietnia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego nie wprowadza żadnych regulacji związanych z ochroną pracowników. 

Odpowiedź resortu daje jedynie cień nadziei na rozwiązanie problemów pracowników zatrudnionych w podmiotach wobec których zastosowano sankcje. Minister sprawiedliwości stwierdził, że ustawa o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę nie wyłącza stosowania przepisów Prawa upadłościowego przez podmioty, które znalazły się na liście sankcyjnej. 

Ważne: Zastosowanie prawa upadłościowego przez tych pracodawców jest więc jedyną furtką do uzyskania przez pracowników świadczenia z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. 

Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, powołany przez ustawę o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności, jest instytucją gwarancyjną. Z niego dokonywane są wypłaty, jeśli nie wykonał tego pracodawca. Muszą być jednak spełnione określone w ustawie przesłanki. 

Skupmy się na tych dotyczących upadłości. Pracodawca może złożyć wniosek o wypłatę zaliczek na poczet niezaspokojonych roszczeń do właściwego miejscowo marszałka województwa. Dotyczy to okresu od dnia złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości do dnia wydania przez sąd postanowienia w sprawie ogłoszenia upadłości. 

Ważnym warunkiem skorzystania z ochrony przez pracowników jest wystąpienie niewypłacalności pracodawcy. 

Jeśli pracodawca skorzysta z prawa upadłościowego, do jego pracowników także będą mogły odnosić się przepisy przewidziane w tej ustawie, dotyczące ochrony roszczeń pracowniczych, środków na pomoc socjalną, pierwszeństwa wierzytelności pracowniczych. 

Dyrektor Krajowej Administracji Skarbowej w określonych przypadkach może “odmrozić” środki finansowe danego podmiotu objętego sankcjami. 

Miejscową właściwość marszałka województwa określa się ze względu na siedzibę pracodawcy. Zadania z zakresu wypłat w przypadku niewypłacalności pracodawcy, realizują dyrektorzy wojewódzkich urzędów pracy. 

Jeśli pracodawca otrzyma odmowę wypłaty świadczeń, może złożyć odwołanie do sądu właściwego w sprawach z zakresu prawa pracy. 

Może to mieć miejsce, gdy ustali, że środki te są niezbędne do zaspokojenia podstawowych potrzeb osób fizycznych i prawnych, członków rodziny pozostających na utrzymaniu takich osób, co odnosi się głównie do opłat za żywność, leki, koszty najmu, raty kredytu hipotecznego, podatków i składek ubezpieczeniowych. 

Ważne: Szef KAS może wyrazić zgodę na wypłatę wynagrodzeń pracownikom podmiotów objętych sankcjami. Niezbędny jest wniosek tego podmiotu. 

Tego typu wnioski traktowane są priorytetowo, a w dotychczasowej praktyce, każdy taki wniosek został rozpatrzony pozytywnie i KAS pozwoliło wypłacić wynagrodzenia. 

Rządowy projekt ustawy zmieniającej ustawę o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego oraz ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej przewiduje możliwość wystąpienia objętego sankcjami pracodawcy z wnioskiem o wypłatę świadczeń z FGŚP na zaspokojenie roszczeń pracowniczych. 

Proponowane wsparcie będzie mogło maksymalnie być wypłacane przez 3 miesiące, a jednorazowa jego wysokość została ograniczona do wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.