Prawidłowa ocena ryzyka zawodowego a wypadki przy pracy

Praktyka pokazuje, że osiągnięcie dla danego zagrożenia ryzyka zawodowego na poziomie:

• bardzo małym,
• małym,
• znikomym,
• akceptowalnym,
• pomijalnym

wcale nie daje 100% gwarancji, iż do wypadku przy pracy nie dojdzie.

Błędy w ocenie ryzyka zawodowego

Może tak się zdarzyć na przykład w sytuacji, gdy w procesie szacowania ryzyka zawodowego zadawalający wynik został osiągnięty w wyniku nieprawidłowości w zakresie oceny poszczególnych parametrów mających wpływ na wynik końcowy, na przykład:

• nie doszacowano strat zdrowotnych (np. przy upadku z wysokości zapisano ciężkie urazy ciała zamiast śmierć wskutek odniesionych obrażeń, przy narażeniu na hałas zapisano ubytek słuchu zamiast utrata słuchu, trwałe kalectwo),
• źle określono ekspozycję na zagrożenie (np. przy narażeniu na szkodliwe dla zdrowia czynniki chemiczne w środowisku pracy zapisano ekspozycja sporadyczna zamiast stała, codzienna),
• nieprawidłowo, za nisko oceniono prawdopodobieństwo zaistnienia danego zdarzenia wypadkowego (np. z braku doświadczenia lub wiedzy z analiz wypadków przy pracy),
• dobrano nieprawidłowe, nieskuteczne środki ochronne, zabezpieczenia,
• nie uwzględniono w wystarczającym stopniu wpływu czynnika ludzkiego na możliwość zaistnienia wypadku przy pracy.

Na czynnik ludzki składają się:

• wiek,
• płeć,
• staż pracy,
• przygotowanie zawodowe,
• doświadczenie zawodowe,
• indywidualne cechy osobowe,
• chwilowy stan emocjonalny spowodowany różnymi czynnikami wewnętrznymi lub zewnętrznymi (także niezwiązanymi z wykonywaną pracą).

Niestety zdarza się również, że podczas procesu oceny ryzyka zawodowego celowo dopasowano poszczególne parametry składające się na nią w taki sposób, aby uzyskać z góry założony wynik końcowy...

Ponadto częstą przyczyną wypadków przy pracy jest brak kontroli nad skutecznością i stosowaniem określonych środków ochronnych.

Oczywiście żadną metodą oceny ryzyka zawodowego nie da się określić, czy w danym zakładzie pracy na 100% nie dojdzie do wypadku przy pracy. Nie istnieją bowiem procesy pracy, w których można zagwarantować tzw. bezwzględne bezpieczeństwo pracy.

Przy każdej pracy, nawet wyglądającej z pozoru na zupełnie bezpieczną, w sprzyjających warunkach może ujawnić się zagrożenie, na które ani pracodawca, ani pracownik nie będą do końca przygotowani. Takie zagrożenie może być z kolei przyczyną wypadku przy pracy.