W efekcie rozstrzygnięcia Trybunału Konstytucyjnego (postanowienie z 29 marca 2013 r. Trybunał Konstytucyjny; S 2/130) wolne od podatku dochodowego są otrzymane w 2014 r. odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § l Kodeksu pracy. Zmiany wprowadziła ustawa z 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Nowe przepisy wchodzą w życie dzień po publikacji nowelizacji w Dzienniku Ustaw.
Odszkodowań i zadośćuczynień dla pracowników nie trzeba opodatkowywać
Wprowadzono korzystną dla pracowników zmianę. Zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym są wypłaty odszkodowań lub zadośćuczynień dokonane na podstawie postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów. Nowe zwolnienie ma zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2014 r.
Samo nazwanie w układzie zbiorowym pracy lub regulaminie danego świadczenia dla pracownika „odszkodowaniem” albo „zadośćuczynieniem” nie oznacza, że będzie można korzystać z nowego zwolnienia. Należy się liczyć, że organy podatkowe będą sprawdzać, czy mamy rzeczywiście do czynienia z odszkodowaniem lub zadośćuczynieniem.
Odszkodowanie a wynagrodzenie za nadgodziny
Regulamin pracy przyznawał prawo do odszkodowania pracownikowi, który z uwagi na nagłe, niezaplanowane sytuacje musiał zostać w pracy dłużej niż wynikało to z umowy o pracę. Sytuacjami tymi mogła być np. choroba albo wypadek innego pracownika i konieczność natychmiastowego przejęcia jego obowiązków. Jan Kowalski przez 2 tygodnie zostawał na dodatkowe 3 godziny w pracy, aby wykonać zadania kolegi, który w czasie podróży służbowej do Francji miał wypadek samochodowy i leżał w szpitalu w okolicach Paryża. Pracodawca wypłacił pracownikowi na podstawie regulaminu pracy odszkodowanie 1.700 zł. Organ podatkowy nie uznał tej kwoty za zwolnioną z opodatkowania, gdyż zdaniem kontrolerów była to wypłata wynagrodzenia za nadgodziny nazwana odszkodowaniem. Kontrolerzy podnieśli, że w prawie polskim nazwa świadczenia nie ma znaczenia dla jego kwalifikacji cywilnoprawnej czy podatkowej. Jeżeli wypłata 1.700 zł ma cechy wynagrodzenia za nadgodziny, to nie zmieni tego nazwanie świadczenia „odszkodowaniem”.
- art. 21 ust. 1 pkt 3 i pkt 3b ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.),
- art. 2 pkt 8 lit. a, art. 14, art. 17 ustawy z 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (podpisana przez prezydenta 17 września 2014 r.).
Zobacz także:
Tagi: odszkodowanie, regulamin pracy
