Wczasy pod gruszą są dopłatą z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych do wypoczynku zorganizowanego przez pracownika we własnym zakresie. Możliwość takiej dopłaty musi przewidywać zakładowy regulamin gospodarowania środkami ZFŚS i musi ona odbywać się na zasadach określonych ustawą o ZFŚS. Ta zaś wyraźnie mówi, że przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z ZFŚS powinna być uzależniona od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej uprawnionego. Wczasów pod gruszą nie można więc wypłacać w jednakowej wysokości wszystkim pracownikom.
Dlaczego ZUS nakazał oskładkować dofinansowanie do wypoczynku pracowników?
Przy okazji przyznawania i wypłaty świadczeń wakacyjnych dla pracowników trzeba przypomnieć, że tzw. wczasy pod gruszą oraz świadczenie urlopowe są to różne świadczenia i dlatego obowiązują różne zasady ich przyznawania i oskładkowywania. Dlaczego o tym wspominamy? Ostatnio pojawiło się sporo wątpliwości z tym związanych.
A co ze świadczeniami urlopowymi?
Ze środków pracodawcy, który nie tworzy ZFŚS jest wypłacane świadczenie urlopowe. Przysługuje ono w jednakowej wysokości, odpowiadającej odpisowi podstawowemu na ZFŚS – wszystkim pracownikom korzystającym w danym roku kalendarzowym z urlopu wypoczynkowego w wymiarze co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych. W przypadku pracowników niepełnoetatowych wysokość przysługującego im świadczenia urlopowego oblicza się proporcjonalnie do obowiązującego ich wymiaru czasu pracy.
Pytanie:
Na podstawie regulaminu zakładowego funduszu świadczeń socjalnych pracownikom wypłacamy raz w roku tzw. wczasy pod gruszą w wysokości odpowiadającej odpisowi na fundusz, od których nie opłacaliśmy składek. ZUS nakazał oskładkować je i to za okres wsteczny. Dlaczego, skoro rozporządzenie składkowe wyłącza z podstawy składek świadczenia urlopowe?
Odpowiedź:
W opisanej sytuacji pracodawca prawdopodobnie wypłacał świadczenia z ZFŚS, nie różnicując ich wysokości w zależności od sytuacji materialnej danego pracownika.
Z pytania nie do końca wynika, czy pracownicy otrzymują dopłatę z funduszu socjalnego do wypoczynku indywidualnego (wczasy pod gruszą), czy też pracodawca wypłaca im świadczenie urlopowe. To ma zaś istotne znaczenie przy ustalaniu obowiązku naliczenia i odprowadzenia składek od wypłat. Co prawda rozporządzenie składkowe wyłącza z podstawy wymiaru składek, zarówno świadczenia finansowane ze środków ZFŚS, jak i świadczenia urlopowe, ale tylko do wysokości określonych w ustawie o ZFŚS i tylko kwoty wypłacone zgodnie z tą ustawą.
W przedstawionej sytuacji najprawdopodobniej pracodawca wypłaca pracownikom tzw. wczasy pod gruszą w jednakowej wysokości – odpowiadającej odpisowi na ZFŚS. Jest to niezgodne z przepisami ustawy o ZFŚS i stąd zastrzeżenia ZUS oraz nakazanie oskładkowania dokonanych wypłat. ZUS uznał bowiem, że dopłaty takie nie spełniają wymogów ustawy (brak zróżnicowania ich wysokości), a tym samym nie powinny być dokonywane ze środków ZFŚS. To z kolei oznacza, że wyłączenia zawartego w rozporządzeniu składkowym nie można tu zastosować.
Jakich zapisów nie można umieścić w regulaminie?
Fakt, że w regulaminie gospodarowania środkami ZFŚS ustalono wysokość takich dopłat na jednakowym poziomie, nie ma żadnego znaczenia, ponieważ przepisy zakładowe nie mogą być sprzeczne z ustawą. Pracodawca powinien jak najszybciej zmienić zapisy tegoż regulaminu i dostosować je do ustawy.
- Art. 3, art. 5, art. 8 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 800).
- § 2 ust. 1 pkt 19 oraz pkt 21 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 2236).
Zobacz także:
Tagi: zfśs
