Jeżeli nie będzie możliwe ustalenie pierwszeństwa, wpłata zajętego wynagrodzenia nastąpi na rzecz organu, który dokonał zajęcia na poczet należności w wyższej kwocie. Tym samym o właściwości organu egzekucyjnego zobowiązanego do prowadzenia łącznej egzekucji, w pierwszej kolejności będzie decydował pracodawca, nie będzie oczekiwał na decyzję sądu, tak jak to było dotychczas.
Zmiany w potrąceniach z wynagrodzeniach od 8 września 2016 r.
Od wielu lat pracodawcy mieli problem z postępowaniem przy zbiegu egzekucji prowadzonej wobec pracowników-dłużników. Szczególnie uciążliwe było wyjaśnianie właściwego postępowania przy zbiegu egzekucji komorniczej i administracyjnej. Dzięki zmianie przepisów pracodawca będzie mógł przekazywać zajęte wynagrodzenie pracownicze na rzecz sądowego albo administracyjnego organu egzekucyjnego, który pierwszy dokonał zajęcia.
Pracodawca dokonując potrąceń z wynagrodzenia działa jako wykonawca tytułów egzekucyjnych wystawionych przez różne organy. Wynagrodzenie i inne świadczenia przysługujące pracownikowi mogą być zajęte przez:
- sądowy organ egzekucyjny – kancelarię komornika sądowego (np. z tytułu niespłaconej pożyczki, kredytu, zakupionych ratalnie sprzętów domowych czy też samochodu) lub przez
- administracyjny organ egzekucyjny – urząd skarbowy, ZUS (np. z tytułu niezapłaconych podatków czy składek na ubezpieczenia).
Kiedy dochodzi do zbiegu egzekucji
W praktyce często zdarza się, że egzekucja do świadczeń przysługujących jako wynagrodzenie za pracę jednemu pracownikowi może być skierowana zarówno przez komornika, jak również przez organ administracyjny. Wówczas dochodzi do zbiegu egzekucji, o czym pracodawca (tzw. trzeciodłużnik) powinien niezwłocznie poinformować wskazane podmioty egzekucyjne. Zawiadomienie o zbiegu egzekucji nie rozwiązywało jednak dalszych problemów praktycznych związanych z tym, że taki zbieg zajęć nastąpił.
Pracodawca „ABC Sp. z o.o.” otrzymał 21 września 2016 r. zajęcie wynagrodzenia za pracę pracownika wystawione przez kancelarię komornika z tytułu niespłaconego kredytu na kwotę 45.000 zł oraz w tym samym dniu otrzymał zajęcie wynagrodzenia tego samego pracownika wystawione przez urząd skarbowy z tytułu niezapłaconego podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 2.400 zł. Do pracodawcy wpłynęły te tytuły wykonawcze w tym samym terminie, więc to, któremu organowi egzekucyjnemu należy przekazać zajętą kwotę, będzie zależne od wysokości zajęcia dokonanego przez poszczególne organy. Z uwagi na to, że wyższa kwota należności do potrącenia wynika z pisma komornika, to pracodawca ustala, że komornik sądowy jest organem uprawnionym do otrzymania zajętych kwot i będzie właściwy do prowadzenia łącznej egzekucji z obu tytułów. Tym samym pracodawca rozstrzygnął zbieg egzekucji sądowej i administracyjnej na rzecz sądowego organu egzekucyjnego.
Obecnie zgodnie z art. 773 § 2 kpc, w przypadku zbiegu egzekucji administracyjnej prowadzonej na podstawie jednolitego tytułu wykonawczego państwa członkowskiego Unii Europejskiej albo zagranicznego tytułu wykonawczego, określonych w ustawie o wzajemnej pomocy przy dochodzeniu podatków, należności celnych i innych należności pieniężnych, oraz egzekucji sądowej np. do wynagrodzenia za pracę – egzekucje prowadzi łącznie administracyjny organ egzekucyjny.
- Art. 87–88, art. 90, art. 91 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy – Dz.U. z 2014 r., poz. 1502 ze zm.).
- Art. 773, art. 833 § 1, art. 835, art. 881, art. 882, art. 8821 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 101 ze zm.).
- Art. 2 pkt 68 i pkt 103, art. 21 ust. 4 ustawy z 10 lipca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1311).
- Art. 2, art. 3 pkt 4 ustawy z 11 października 2013 r. o wzajemnej pomocy przy dochodzeniu podatków, należności celnych i innych należności pieniężnych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1289).
- Rozporządzenie ministra finansów z 22 sierpnia 2016 r. w sprawie wzorów dokumentów stosowanych w egzekucji należności pieniężnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 1339).
Zobacz także:
