Na etapie planowania pracy powinno się założyć przybliżony czas na realizację poszczególnych czynności, w taki sposób, aby wszystkie zadania kierowca mógł wykonać w ramach obowiązującego wymiaru czasu pracy. Zgodnie z art. 6 ustawy o czasie pracy kierowców, czasem pracy kierowcy jest czas od rozpoczęcia do zakończenia pracy, która obejmuje wszystkie czynności związane z wykonywaniem przewozu drogowego, w szczególności:
„Inne prace” należy zaliczyć do czasu pracy kierowcy
Czas pracy kierowcy jest pojęciem szerszym niż prowadzenie pojazdu. Na globalny czas pracy kierowcy składają się również inne czynności związane z wykonywaniem zadania służbowego, wynikające z przypisanego zakresu obowiązków do danego stanowiska pracy. Nie każdy z kierowców w danym tygodniu czy okresie rozliczeniowym musi spędzić taką samą liczbę godzin za kierownicą.
- prowadzenie pojazdu,
- załadowywanie i rozładowywanie oraz nadzór nad załadunkiem i wyładunkiem,
- nadzór oraz pomoc osobom wsiadającym i wysiadającym,
- czynności spedycyjne,
- obsługa codzienna pojazdów i przyczep,
- inne prace podejmowane w celu wykonania zadania służbowego lub zapewnienia bezpieczeństwa osób, pojazdu i rzeczy,
- niezbędne formalności administracyjne,
- utrzymanie pojazdu w czystości.
Czasem pracy kierowcy jest również czas poza przyjętym rozkładem czasu pracy, w którym kierowca pozostaje na stanowisku pracy kierowcy w gotowości do wykonywania pracy.
Przepisy regulują precyzyjnie kwestie czasu jazdy oraz czasu pracy, ze wskazaniem dopuszczalnej liczby godzin prowadzenia pojazdu w wyznaczonych okresach i liczby godzin pracy. Przepisy nie narzucają natomiast limitu wymiaru czasu pracy na inne czynności niż prowadzenie pojazdu, zaliczane do czasu pracy. W praktyce możemy zatem spotkać się z sytuacją, że w tym samym zakładzie, w ramach przewidzianego wymiaru czasu pracy, czas jazdy oraz innych czynności może być rozłożony różnie dla poszczególnych kierowców. Obowiązkiem jest rejestrowanie czasu pracy.
Zgodnie z art. 25 ustawy, pracodawca prowadzi ewidencję czasu pracy kierowców w formie:
1) zapisów na wykresówkach,
2) wydruków danych z karty kierowcy i tachografu cyfrowego,
3) plików pobranych z karty kierowcy i tachografu cyfrowego,
4) innych dokumentów potwierdzających czas pracy i rodzaj wykonywanej czynności, lub
5) rejestrów opracowanych na podstawie dokumentów, o których mowa w pkt 1–4.
W przepisach została także szczegółowo uregulowana instytucja odpoczynku dobowego oraz tygodniowego. Co istotne, odpoczynek kierowcy jest zawsze liczony od zakończenia pracy w danym dniu. Czas odpoczynku może rozpoczynać się bezpośrednio po zakończeniu prowadzenia pojazdu; w innym przypadku – dopiero po zakończeniu innych czynności, jeśli ich wykonanie będzie niezbędne. Najczęściej wynika to z ułożonego z góry planu pracy. Nie ma potrzeby regulowania w przepisach limitu czasu pracy na inne czynności w danym dniu roboczym i tak samo określania wymiaru czasu pracy przypadającego pomiędzy prowadzeniem pojazdu a rozpoczęciem odpoczynku.
W wykresówkach każdy rodzaj aktywności kierowcy jest wykazywany pod odpowiednim symbolem, tj. jazda, inne okresy pracy, dyspozycyjność, przerwa i odpoczynek. Czynności, jakie wykonywał kierowca po zakończeniu przewozu, z przywołanego przykładu, zaliczymy do innych okresów pracy. Jeśli pracodawca prowadzi ewidencję czasu pracy ze wskazaniem przepracowanych godzin w poszczególnych dniach, to wykazuje ogólny wymiar czasu pracy, bez wyodrębniania czasu prowadzenia pojazdu. Może się tak zdarzyć, że kierowca w jednym z dni roboczych nie będzie prowadził pojazdu, tylko wykonywał inne czynności służbowe.
art. 6, art. 25 ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz. 1155 ze zm.).
Zobacz także:
Tagi: odpoczynek kierowcy
