Moment rozpoczęcia naliczania odsetek za zwłokę

Tabela. Odsetki ustawowe i odsetki za opóźnienie w 2018 roku

Przykład 1.

W dniu 26 marca  2018 r. podatnik złożył deklarację VAT-7 za miesiąc II 2018 r. Nie zapłacił 25.000 zł podatku. Odsetki są naliczane od 27 marca 2018 r.

Odmienne zasady są stosowane w przypadku niesłusznie otrzymanych nadpłat przez podatnika, w tych przypadkach odsetki są naliczane od dnia zwrotu. Jednostki sektora finansów publicznych są zobowiązane m.in. do stosowania ustawy o terminach zapłaty. Wiąże się to z obowiązkiem rozpoznania, czy nie zachodzi przesłanka stosowania tej ustawy. Jednostka nie może przyjmować, że w przypadku powstania opóźnienia zastosowanie będzie miał art. 481 kc. W praktyce należy odróżniać odsetki za opóźnienie od odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych. W przypadku tych pierwszych odsetek zastosowanie ma art. 481 kc, a w stosunku do tych drugich – ustawa o terminach zapłaty.

Przykład 2.

Szkoła wynajmuje w ramach umowy najmu salę gimnastyczną oraz halę sportową na cele sportowe. Jednostka budżetowa, w przypadku nieterminowej zapłaty należności od najemcy powinna  naliczyć i dochodzić odsetek za opóźnienie w zapłacie świadczenia pieniężnego z art. 481 ustawy Kodeks cywilny.

Najemca dopuszcza się zwłoki w zapłacie czynszu, zgodnie z art. 481 § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli: 

• dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi;
• stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy - art. 481 § 1 kc.