Amortyzacja wartości niematerialnych w księgach rachunkowych

Wycenę bieżącą wartości objętych amortyzacją rozłożoną w czasie zmniejszają odpisy aktualizujące z tytułu trwałej utraty wartości.

Strona Wn konta 400 służy do ujęcia naliczonych odpisów amortyzacyjnych, natomiast na stronie Ma ujmowane są ewentualne korekty zmniejszające uprzednio naliczone odpisy. Strona Ma służy również do przeniesienia w końcu roku salda konta na wynik finansowy. W ciągu roku budżetowego konto 400 może wykazywać saldo Wn, oznaczające wysokość naliczonych od początku danego roku kosztów amortyzacji. Na koniec roku saldo konta 400 przenoszone jest na stronę Wn konta 860 „Wynik finansowy”.

Jeżeli naliczone umorzenie jest jednorazowe, jednostka powinna ująć ją w ciężar kosztów na stronie Wn konta 401 „Zużycie materiałów i energii” w korespondencji ze stroną Ma konta 072 „Umorzenie pozostałych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz zbiorów bibliotecznych”.

Na koniec okresu budżetowego saldo konta 401 przenoszone jest na stronę Wn konta 860 „Wynik finansowy”.

Naliczone 100% umorzenie pozostałych wartości niematerialnych i prawnych (o wartości początkowej nie wyższej niż 3.500 zł) ewidencjonowane jest na stronie Ma konta 072 „Umorzenie pozostałych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz zbiorów bibliotecznych”.

Przykłady księgowania odpisów amortyzacyjnych

Jednorazowe odpisanie w koszty:

Faktura od dostawcy

Wn 020 „Wartości niematerialne i prawne”
Ma 201 „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami”

Zapłata za licencję


Wn 201 „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami”
Ma 130 „Rachunek bieżący jednostki” (ew. 132 „Rachunek dochodów samorządowych jednostek budżetowych”)

Jednorazowe odpisanie amortyzacji w koszty

Wn 401 „Zużycie materiałów i energii”
Ma 072 „Umorzenie pozostałych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych”

Przeksięgowanie kosztów działalności jednostki na koniec okresu obrachunkowego 
Wn 860 „Wynik finansowy”
Ma 401 „Zużycie materiałów i energii”.

Zakup, otrzymanie i sprzedaż wartości niematerialnej i prawnej:

Otrzymano fakturę za zakupioną wartość niematerialną i prawną o wartości początkowej poniżej 3.500 zł


Wn 020 „Wartości niematerialne i prawne” (pozostałe)
Ma 201 „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami”

Zapłata za fakturę

Wn 201 „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami”
Ma 130 „Rachunek bieżący jednostki”

Wydano wartość niematerialną i prawną do użytkowania

Wn 401 „Zużycie materiałów i energii”
Ma 072 „Umorzenie pozostałych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz zbiorów bibliotecznych”

Otrzymano fakturę za zakupioną wartość niematerialną i prawną o wartości początkowej powyżej 3.500 zł

Wn 020 „Wartości niematerialne i prawne” (podstawowe)
Ma 201 „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami”

Zapłata za fakturę

Wn 201 „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami”
Ma 130 „Rachunek bieżący jednostki”

Odpis amortyzacyjny od podstawowej wartości niematerialnej i prawnej


Wn 400 „Amortyzacja”
Ma 071 „Umorzenie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych”

Otrzymano nieodpłatnie wartość niematerialną i prawną o wartości rynkowej powyżej 6.000 zł

Wn 020 „Wartości niematerialne i prawne” (podstawowe)
Ma 800 „Fundusz jednostki”

Sprzedano zbędną wartość niematerialną i prawną o wartości początkowej powyżej 3.500 zł

Wn 800 „Fundusz jednostki”
Ma 020 „Wartości niematerialne i prawne” (podstawowe)

Sprzedano zbędną wartość niematerialną i prawną o wartości początkowej poniżej 3.500 zł

Wn 072 „Umorzenie pozostałych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz zbiorów bibliotecznych”
Ma 020 „Wartości niematerialne i prawne” (pozostałe)

Otrzymano nieodpłatnie wartość niematerialną i prawną o wartości rynkowej poniżej 3.500 zł

Wn 020 „Wartości niematerialne i prawne” (pozostałe)
Ma 072 „Umorzenie pozostałych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz zbiorów bibliotecznych”

Przyjęto wartość niematerialną i prawną w efekcie zakończonej inwestycji


Wn 020 „Wartości niematerialne i prawne” (podstawowe) 
Ma 080 „Środki trwałe w budowie (inwestycje)”