Projektowane zmiany dotyczą także części procesowej. Tym przyświeca zasada pierwszeństwa egzekucji nad represją. Wprowadzono liczne rozwiązania, których głównym celem jest odzyskanie należności publicznoskarbowej.
Przestępstwa skarbowe w nowej odsłonie - rewolucja w kodeksie karnym skarbowym
Uzasadnieniem zmian są według projektodawców dynamiczne nowelizacje przepisów w obecnym czasie. Nastąpiła przecież nowela ustawy o podatku od towarów i usług, w tym tzw. pakietu paliwowego, oraz ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej. Kodeks karny skarbowy zdawał się już nie nadążać za tymi zmianami i nie gwarantował szybkiej reakcji na popełnione przestępstwo. Ostatnia znacząca nowe Kodeksu karnego skarbowego odbyła się w lipcu 2005 r.
Trudniej o czynny żal
Nowelizacja zakłada, że trudniej będzie złożyć oświadczenie o tzw. czynnym żalu. Generalnie instytucja miała służyć tym osobom, które same zgłosiły się i ujawniły nieprawidłowości. Praktyka pokazała, że w przypadku kontroli przeprowadzanej przez uprawnione podmioty, ale nie przez organy ścigania, sprawca korzystał z czynnego żalu po ujawnieniu nieprawidłowości. Zgodnie z projektem takie czynności jak przeszukanie lub kontrola skarbowa oznacza wygaśnięcie możliwości skorzystania z instytucji czynnego żalu.
Obowiązek zwrotu korzyści płynących z przestępstwa
Korzyść majątkowa, która jest osiągana z przestępstwa, na etapie postępowania karnoskarbowego już często już nie istnieje. Zostaje po prostu wydana (skonsumowana). Na gruncie obecnych regulacji była wątpliwość, czy w takiej sytuacji podmiot odpowiedzialny posiłkowo nadal będzie musiał dokonać zwrotu.
Zmiana przepisów uprawnia sąd do orzeczenia zwrotu równowartości osiągniętej korzyści majątkowej. Korzyścią jest nie tylko kwota, którą otrzymał określony podmiot, jest nią także kwota niewpłaconego podatku itp. Korzyści są często osiągane nie przez samego sprawcę, lecz właśnie przez podmiot na rzecz którego działał. Stąd rozszerzenie odpowiedzialności także na podmiot odpowiedzialny posiłkowy.
Nadzwyczajne złagodzenie kary po zwrocie należności
Nowe przepisy przewidują możliwość skorzystania z instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary w przypadku gdy sprawca do zamknięcia postępowania sądowego (do zamknięcia przewodu sądowego) uiści wymaganą należność. To wyraz idei, zgodnie z którą egzekwowanie należności jest ważniejsze niż represja wobec sprawcy.
Kara nadzwyczajnie obostrzona - trzykrotnie większa niż normalna
Przewidziana w obecnej regulacji kara nadzwyczajnie obostrzona może maksymalnie wynosić 10 lat pozbawienia wolności. Zgodnie z twierdzeniami projektodawcy, niekiedy nie będzie to wystarczające odstraszenie dla osób zamierzających sięgnąć po mienie Skarbu Państwa. Dlatego przewidują zmianę polegającą na zaostrzeniu kary pozbawienia wolności do wysokości trzykrotności górnej granicy kary normalnej.
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny skarbowy oraz niektórych innych ustaw wraz z uzasadnieniem - portal Rządowego Centrum Legislacji - www.rcl.gov.pl
