Karze umownej poświęcone są art. 483-485 kodeksu cywilnego (dalej k.c.). Tam należy szukać odpowiedzi na pytania związane z zagadnieniami dotyczącymi kary umownej oraz jej zapłaty.
W jakich umowach można zastrzec karę umowną
Kara umowna to jeden ze sposobów naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania umowy. W takim przypadku bowiem nie trzeba wykazywać wysokości rzeczywiście poniesionej szkody. Pamiętać jednak trzeba, że nie każde zobowiązanie może być naprawione przez zapłatę kary umownej.
Zobowiązania majątkowe
Zobowiązania majątkowe możemy podzielić na zobowiązania pieniężne i zobowiązania niepieniężne. Zobowiązanie pieniężne to takie, w którym świadczenie dłużnika określone jest kwotą pieniężną. Przykładem zobowiązania pieniężnego jest zapłata ceny sprzedaży, zapłata wynagrodzenia z umowy o dzieło, zapłata czynszu dzierżawnego czy zapłata renty.
Zobowiązania niepieniężne to takie, w których świadczenie dłużnika nie określone jest kwotą pieniężną. Do zobowiązań niepieniężnych zaliczamy obowiązek wydania przedmiotu sprzedaży czy obowiązek wydania przedmiotu najmu.
Tylko niepieniężne
Zgodnie z art. 483 k.c., karę umowna można zastrzec tylko na naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego.
Zdaniem Sądu Najwyższego: Zastrzeżenie w umowie w zakresie zobowiązań jest bezwzględnie nieważne z mocy art. 58 § 1 k.c. Nie można zatem zastrzegać kary umownej na wypadek niespełnienia lub nienależytego spełnienia świadczenia pieniężnego. Jeżeli natomiast strony zastrzegły karę umowną na wypadek niespełnienia lub nienależytego spełnienia świadczenia pieniężnego, to postanowienie to jako nieważne nie wiąże stron. Sąd natomiast nie powinien na podstawie takiego zastrzeżenia zasądzić kary umownej (V CK 9/05).
Odsetki za opóźnienie
Instytucją prawa, która ma rekompensować szkodę powstałą na skutek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązań pieniężnych, są odsetki za opóźnienie.
Zgodnie z art. 481 k.c., wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia nawet jeżeli nie poniósł szkody i chociażby opóźnienie było spowodowane okolicznościami, za które dłużnik nie ponowi odpowiedzialności. Jak zatem widać interesy wierzyciela przy zobowiązaniach pieniężnych chronione są w inny sposób. Taki wierzyciel nie musi wykazywać wysokości szkody, aby otrzymać odsetki od będącego w opóźnieniu dłużnika.
Tagi: kara umowna
Zaloguj się, aby dodać komentarz
Nie masz konta? Zarejestruj się »
