Senat walczy o dodatkowe pieniądze dla oświaty

Póki co projekt został skierowany do pracy komisji, a termin na przygotowanie sprawozdania upływa dopiero 5 października. 

Projekt przedstawiony przez Senat zakłada po prostu, że jeszcze w 2022 r. kwoty przeznaczone na część oświatową subwencji ogólnej zostanie zwiększony o wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych z I półrocza 2022 r. Wskaźnik ten jest ogłaszany przez Prezesa Głównego Urzędu statystycznego. 

Wyliczona w taki sposób kwota subwencji ma zostać przekazana od dnia wejście w życie ustawy, jednak także za okres przed jej wejściem w życie. Ma być przekazywana w równych miesięcznych ratach, w tych samych terminach w których jest przekazywana rata części oświatowej subwencji ogólnej. 

Komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z 15 lipca 2022 r. wskazuje, że wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w I półroczu 2022 r. w stosunku do I półrocza 2021 r. wyniósł 111,8. Oznacza to wzrost cen o 11,8%. 

Wskaźnik ma być podstawą do zwiększenia części oświatowej. 

U uzasadnieniu senackiego projektu znajduje się podsumowanie subwencji i jej wysokości w odniesieniu do PKB w ostatnich latach. Zazwyczaj subwencja oświatowa była zbyt mała w zestawieniu z zadaniami i bieżącymi wydatkami w oświacie. Jednak po zmianach w systemie oświaty, kwota przeznaczona dla oświaty drastycznie spadła. Jeśli wziąć pod uwagę uzależnienie od PKB, to w 2004 r. kwota subwencji oświatowej wynosiła 2,72% PKB; 2 roku 2012 - 2,42% PKB, a zmiany z 2016 r. doprowadziły do sytuacji, w których kwota subwencji wynosiła w 2021 r.  1,98% PKB. 

Ważne: W 2021 r. wydatki jednostek samorządu terytorialnego na oświatę były wyższe niż kwota przyznanej subwencji o 19.7 mld zł. Łączna kwota oświatowych wydatków bieżących była wyższa od sumy subwencji oświatowej i dochodów bieżących na oświatę o niemalże 31,5 mld zł. 

Wprowadzone w 2016 r zmiany nie zapewniły mechanizmu umożliwiającego indeksację kwotę subwencji. Autorzy prezentowanego projektu stoją na stanowisku, że docelowo potrzebne jest rozwiązanie systemowe, które zagwarantuje samorządom odpowiedni poziom finansowania wydatków na oświatę.