Ustawa o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej wskazuje okoliczności, w których pozbawienie pracownika trzynastki następuje z mocy prawa.
Komu trzeba odmówić wypłaty trzynastki za 2016 rok
Jednym z celów tzw. trzynastki jest nagradzanie pracowników, którzy wykonują pracę efektywnie i nienagannie. Dlatego w niektórych przypadkach pracownik może utracić prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego ze swojej winy, mimo spełnienia formalnych wymogów jego uzyskania.
Nieusprawiedliwiona nieobecność w pracy
Nieusprawiedliwiona nieobecność w pracy trwająca dłużej niż 2 dni powoduje obligatoryjne pozbawienie pracownika trzynastki pod warunkiem jednak, że dni nieobecności następują bezpośrednio po sobie.
Stawienie się w pracy w stanie nietrzeźwości
Pozbawienie pracownika prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego z powodu stawienia się do pracy lub przebywania w pracy w stanie nietrzeźwości wymaga udowodnienia tej okoliczności. Dyrektor przedszkola musi wykazać, że pracownik naruszył obowiązek zachowania trzeźwości w miejscu pracy. Podstawą może być kara porządkowa, nałożona na pracownika z tego powodu. Może to być również protokół sporządzony na tę okoliczność bądź wyniki badania trzeźwości przeprowadzone zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Wymierzenie kary dyscyplinarnej wydalenia z pracy lub ze służby
W przypadku nauczycieli niektóre kary dyscyplinarne skutkują pozbawieniem prawa do trzynastki. Dotyczy to kary:
- zwolnienia z pracy,
- zwolnienia z pracy z zakazem przyjmowania ukaranego do pracy w zawodzie nauczycielskim w okresie 3 lat od ukarania,
- wydalenia z zawodu.
Nauczyciel ukarany karą dyscyplinarną nagany ma prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego.
Podstawą utraty prawa do trzynastki jest wymierzenie kary dyscyplinarnej. Orzeczenie nakładające tę karę musi być więc prawomocne. W okresie, kiedy przeciwko nauczycielowi toczy się postępowanie dyscyplinarne, trzynastka mu przysługuje. Gdyby jednak nauczyciel został zawieszony w obowiązkach w związku z toczącym się postępowaniem dyscyplinarnym i pozostawał w zawieszeniu przez okres dłuższy niż 6 miesięcy w danym roku kalendarzowym, to również nie miałby prawa do trzynastki, ale w tym wypadku z uwagi na to, że nie przepracował wymaganych 6 miesięcy.
Rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika
Jedną z przesłanek utraty prawa do trzynastki jest rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika. Pracownik traci prawo do trzynastki w wyniku zastosowania takiego rozwiązania, niezależnie od tego, czy jest ono zgodne z prawem. Dopiero prawomocne orzeczenie sądu przywracające pracownika do pracy bądź zasądzające na jego rzecz odszkodowanie powoduje, że pracownik może się ubiegać o zaległą trzynastkę.
Zaznacza się, że przesłanką utraty trzynastki nie jest samo ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych, lecz rozwiązanie stosunku pracy i to data tej czynności wskazuje, za który rok pracownik zostanie pozbawiony trzynastki.
Urlop zdrowotny nie pozbawia trzynastki, lecz znacząco ją pomniejsza
Mimo iż okres przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia nie pozbawia nauczyciela prawa do trzynastki, jeżeli z tego powodu nie przepracuje w danym roku co najmniej 6 miesięcy, to jednak nauczyciel taki nie zawsze otrzyma trzynastą pensję.
Uwzględnieniu podlega każdy okres korzystania z urlopu dla poratowania zdrowia, niezależnie od tego, czy urlop ten został przyznany zgodnie z prawem.
Trzynastka pracownika korzystającego z urlopów związanych z rodzicielstwem
Korzystanie z urlopów związanych z rodzicielstwem uprawnia do dodatkowego wynagrodzenia mimo nieprzepracowania co najmniej 6 miesięcy w danym roku kalendarzowym. Dotyczy to nie tylko urlopu macierzyńskiego, ale również dodatkowego macierzyńskiego, rodzicielskiego, ojcowskiego, urlopu na warunkach macierzyńskiego oraz dodatkowego urlopu na warunkach macierzyńskiego.
Tak jak w przypadku urlopu dla poratowania zdrowia, może się okazać, że pracownica wskutek korzystania z całego pakietu urlopów związanych z rodzicielstwem nie przepracuje ani jednego dnia w roku kalendarzowym. W konsekwencji nie otrzyma ona dodatkowego wynagrodzenia rocznego.
Ustalając prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego dla pracownika, który korzystał z jednego z ww. urlopów, należy rozważyć, czy istotne jest pytanie, czy gdyby pracownik nie korzystał z takich urlopów, to przepracowałby co najmniej 6 miesięcy? Odpowiedź przecząca oznacza, że pracownik nie nabywa prawa do trzynastki.
- art. 2 ust. 1 i 2, art. 2 ust. 3 pkt 6, art. 3, art. 4 ustawy z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników sfery budżetowej (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 2217),
- art. 405, art. 409, art. 410 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 380 ze zm.).
Zobacz także:
Tagi: oświata, płace i finanse
