7 najczęstszych błędów przy układaniu planu lekcji na 2. półrocze

Do typowych błędów dyrektora szkoły popełnianych przy planowaniu rozkładu zajęć należy zaliczyć:

1. Zajęcia nie rozpoczynają się o stałej porze, przy czym różnica ta wynosi 2 godziny lub więcej.
2. Różnica liczby godzin lekcyjnych pomiędzy kolejnymi dniami tygodnia wynosi 2 godziny i więcej.
3. Nieuwzględnienie w każdym dniu zajęć z elementami ruchu.
4. Nieuwzględnienie zajęć z elementami ruchu w dniu, w którym występuje maksymalna liczba godzin.
5. Zdwojenie godzin danego przedmiotu więcej niż jeden raz w tygodniu i/lub zdwojenie godzin lekcji w ciągu dnia pracy ucznia z dwóch lub więcej przedmiotów.
6. Zdwojenie liczby godzin z dwóch lub więcej przedmiotów w poniedziałek i/lub piątek, jeżeli taka konieczność nie wynika z założeń programowych.
7. Organizacja 5-minutowych przerw międzylekcyjnych i/lub brak przerwy 20-minutowej (lub dwóch przerw 15-minutowych).

Zalecane warunki higienicznej organizacji zajęć dla uczniów klas I–III:

• stałe godziny rozpoczynania i kończenia zajęć (dopuszczalne odchylenie 1 godziny),
• organizacja zajęć w systemie zmianowym (postulowana jednozmianowość),
• równomierne rozłożenie zajęć w ciągu dnia – zalecane: 4–5 godzin dziennie, codzienna aktywność fizyczna, niegrupowanie zajęć artystycznych i manipulacyjnych, praca umysłowa od 30 – 60 min. w zależności od wieku uczniów, z przerwami śródlekcyjnymi z przeznaczeniem na ruch i zmianę pozycji,
• 10-minutowe przerwy pomiędzy zajęciami,
• przerwy krótsze, ale częstsze (o długości przerwy decyduje nauczyciel),
• przerwa śniadaniowa, która powinna trwać co najmniej 15 minut,
• minimum 20-minutowa przerwa obiadowa.

Zalecane warunki higienicznej organizacji zajęć dla uczniów klas IV–VI oraz starszych:

• uwzględnienie czasu skupienia uczniów – stosowanie przerw śródlekcyjnych,
• co najmniej 10-minutowe przerwy pomiędzy zajęciami,
• zróżnicowanie aktywności wymagającej zaangażowania poszczególnych zmysłów oraz układu nerwowego,
• jedna przerwa przed południem z przeznaczeniem na śniadanie, co najmniej 15-minutowa,
• minimum 20-minutowa przerwa obiadowa (w przypadku braku przerwy 20-minutowej dopuszcza się dwie przerwy 15-minutowe),
• organizacja zajęć w systemie zmianowym (postulowana jednozmianowość),
• w przypadku dwuzmianowości stałość rozpoczynania zajęć - o tej samej porze, dopuszczalna różnica 1 godziny,
• równomierne obciążenie zajęciami (6–7 godzin dziennie) – różnica w dziennej liczbie godzin lekcyjnych nie powinna przekraczać jednej godziny,
• 7. godzina jako zajęcia dodatkowe (nie jako reguła dla wszystkich uczniów),
• w dniu, w którym występuje maksymalna liczba godzin, co najmniej jedną godzinę lekcyjną należy przeznaczyć na zajęcia z elementami ruchu,
• lekcje, na których dominuje konieczność bezruchu, statyka, długotrwała koncentracja uwagi, nie powinny występować koło siebie lub na koniec dnia, gdy uczniowie są zmęczeni,
• tygodniowy rozkład zajęć powinien uwzględniać rytm nauki w ciągu tygodnia – poniedziałek, czwartek jako dni mniejszej aktywności; wtorek, środa – dni nasilonej nauki, piątek – średnie obciążenie,
• niełączenie zajęć w bloki ze względu na podobne metody, monotonię, zmęczenie, jednostajność tematyczną,
• z uwagi na efektywność nauczania dopuszczalne jest blokowanie godzin przeznaczonych na wyjście w teren i zajęcia doświadczalne, laboratoryjne, warsztaty lub realizację projektu,
• możliwość nierównomiernego rozłożenia godzin zajęć w trakcie roku szkolnego, np. z uwagi na organizację dnia nauki poza szkołą, pracę metodą projektu,
• wydzielenie jednego dnia na niecodzienne, atrakcyjne formy zajęć, np. dzień sportu.