Nowy model leczenia psychiatrycznego

Resort zdrowia deklaruje, że psychiatria będzie w najbliższych latach priorytetem. 

Coraz więcej osób korzysta z opieki psychiatrycznej. Wielkość zapotrzebowania w zderzeniu z modelem leczenia opartym na szpitalach sprawiał, że system był niewydolny. Reforma zaczęła się już 4 lata temu. Od 2018 r. trwa zmiana modelu leczenia osób dorosłych, która zakłada udzielanie świadczeń zdrowotnych blisko miejsca zamieszkania - mamy więc model środowiskowy, zamiast szpitali i oddziałów dziennych.  

Trwa obecnie program pilotażowy. Bierze w nim udział 58 centrów zdrowia psychicznego. Z ich pomocy korzysta ponad 7 milionów osób dorosłych. Na etapie podpisywania umów z wojewódzkimi oddziałami NFZ jest kolejne 30 placówek. Jak ten proces się zakończy, 36% dorosłych pacjentów będzie mogło korzystać ze świadczeń zdrowotnych w pobliżu miejsca zamieszkania. Pilotaż ma zostać rozszerzony o jeszcze więcej placówek - deklaruje minister zdrowia. 

Plany na kolejny rok przewidują, że z opieki w pobliżu miejsca zamieszkania ma korzystać już 50% dorosłych. Oznacza to, że w takim systemie w 2023 r. będzie działało już ok 130 centrów zdrowia psychicznego. 

Europejskie standardy podziału środków na opiekę psychiatryczną są takie, że 2/3 pieniędzy trafia na pozaszpitalne formy leczenia, a jedynie 1/3 na szpitale. W Polsce przed reformą było odwrotnie. Pierwszym poważnym krokiem do zmiany jest pilotażowy program centrów zdrowia psychicznego, w którym nacisk kładziony jest na opiekę świadczoną w środowisku domowym i lokalnym. 

Ważne: Centra zdrowia psychicznego udzielają pomocy bezpłatnie i bez skierowania. Konsultant krajowy ds. psychiatrii ocenia, że dzięki temu spadła liczba hospitalizacji. 

Pomoc oferowana przez centrum zdrowia psychicznego obejmuje:
- bezpłatną pomoc bez skierowania
- wizyty w poradni
- pobyt na oddziale dziennym
- pobyt na oddziale całodobowym
- wsparcie zespołu leczenia środowiskowego.
Rozwija się pomoc ambulatoryjna. Jest więcej osób objętych opieką środowiskową i mniej osób korzystających z hospitalizacji - chwali się resort zdrowia. 

Od sierpnia 2019 r. model leczenia psychiatrycznego dzieci także zmienił się na taki, który ma wyraźnie odejść od instytucji na rzecz leczenia w domu. Pierwszym poziomem wsparcia są ośrodki środowiskowej opieki psychologicznej i psychoterapeutycznej dla dzieci i młodzieży. Wczesna opieka psychologów i terapeutów ma sprawić, że hospitalizacje będą potrzebne coraz rzadziej, bo problemy zostaną już na tym etapie rozwiązane. 

Centrum Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży - to drugi poziom opieki. Tutaj pracują już lekarze psychiatrzy, a pacjenci mogą skorzystać z oddziałów dziennych. W Polsce działa ok. 112 takich placówek. 

Trzecim poziomem są Ośrodki wysokospecjalistycznej całodobowej opieki psychiatrycznej - jest ich aktualnie 26. 

Na poprawę infrastruktury w ramach  „Programu wsparcia oddziałów psychiatrycznych dla dzieci i młodzieży na lata 2022-2023” zaplanowano dofinansowanie w wysokości 80 mln zł.