Systemy informatyczne wspierające efektywność placówek służby zdrowia

Najważniejsze cechy systemów informatycznych w placówkach służby zdrowia:

• Niezawodność – rozważana w kategoriach dostępności danych i tolerowania awarii; w celu zwiększania niezawodności są instalowane dodatkowe źródła zasilania, stosowane jest dublowanie kluczowych elementów, są wprowadzane stosowne wymogi dotyczące tworzenia kopii baz danych.

• Łatwość dostępu do terminali – szybki, bezproblemowy dostęp do danych pacjentów uzyskiwany przez lekarzy przy użyciu różnego rodzaju narzędzi informatycznych.

• Przyjazny interfejs użytkownika – pozwalający na jak najbardziej intuicyjną obsługę; system nie powinien być postrzegany przez lekarzy i pielęgniarki jako element czasochłonny, utrudniający codzienną pracę, zwiększający liczbę obowiązków i „odciągający od pacjenta”.

• Zarządzanie nietypowymi informacjami – źródłem dużej liczby danych gromadzonych w systemach medycznych jest specjalistyczna aparatura diagnostyczna lub terapeutyczna, która dane o pacjentach rejestruje w postaci obrazów i sygnałów, tego typu dane trzeba umiejętnie gromadzić, przetwarzać, wyszukiwać i sprawnie udostępniać.

• Bezpieczeństwo danych – nie ma systemów informatycznych zapewniających stuprocentowe bezpieczeństwo danych, jednak ze względu na poufność i wrażliwość danych kwestia ich ochrony (przed utratą na skutek zdarzeń losowych, celową lub nieświadomą modyfikacją, kradzieżą bądź niepowołanym dostępem) w przypadku systemów medycznych jest szczególnie istotna; problem bezpieczeństwa danych medycznych jest szczególnie trudny ze względu na konieczność pogodzenia go z pożądaną szybkością i łatwością dostępu, decydujących często o życiu i zdrowiu pacjenta.

• Otwartość – możliwość i łatwość rozbudowy systemu oraz jego integracji z innymi systemami jest szczególnie ważna z punktu widzenia wymiany danych.

Jak widać z powyższego zestawienia kluczowych cech systemów informatycznych dla niezawodności i jakości procesów biznesowych w placówkach medycznych, pod pojęciem rozwiązanie rozumiemy nie tylko systemy informatyczne, które służą do napisania dokumentu czy policzenia czegoś (Word, Excel) – ale o wiele bardziej skomplikowane rozwiązania służące podtrzymywaniu życia, leczeniu lub monitorowaniu pacjentów. Wszystkie takie systemy są coraz powszechniej wykorzystywane przez współczesne placówki do leczenia ich pacjentów i mają istotny wpływ na jakość procesów realizowanych przez te placówki.

Z tego właśnie powodu tak wielkie znaczenie ma to, jaki jest to sprzęt, czy jest niezawodny, czy pozwala na realizowanie procesów na odpowiednim poziomie, zgodnie z oczekiwaniami pacjentów oraz wysokimi normami leczenia, ustalonymi w ogólnych przepisach.

Warto w tym miejscu zaznaczyć podstawowy problem w obszarze wsparcia procesów placówek medycznych przez systemy informatyczne – chodzi o brak integracji pomiędzy tymi systemami. Wiele z nich wciąż funkcjonuje w oparciu o wiele oddzielnych, rozproszonych i niestety niewspółpracujących ze sobą części. Brak ich integracji prowadzi często do redundancji danych, utrudnia dostęp do nich, jest powodem opóźnień w pozyskaniu niezbędnych danych zagregowanych. Skutkuje to brakiem możliwości podejmowania efektywnych decyzji, utrudnia zarządzanie wiedzą w ochronie zdrowia i kształtowanie właściwej polityki zdrowotnej.

Bartłomiej Zamostny