Obowiązkowa ocena oddziaływania na środowisko

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w swoim wyroku z 25 maja 2023 r. uznał, że przepisy obowiązujące na terenie Unii Europejskiej nie dopuszczają do takich regulacji krajowych, które w praktyce z góry zwalniają z obowiązku przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko niemal wszystkie przedsięwzięcia.

Państwo członkowskie musi uwzględnić konieczność przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko także od takich czynników jak na przykład lokalizacja przedsięwzięć. Trybunał Sprawiedliwości UE uznał, że prawidłowe byłoby na przykład wskazanie szeregu progów, które miałyby dotyczyć różnych przedsięwzięć, w zależności od ich charakteru oraz lokalizacji. Szczególnie to ostatnie kryterium jest niezwykle istotne w kontekście inwestycji, która miałaby znajdować się na obszarze obiektu uznanego za światowe dziedzictwo UNESCO. 

Omawiana sprawa dotyczyła Wiednia - przedsiębiorstwo wystąpiło o pozwolenie na budowę inwestycji w centrum obszaru określanego mianem "Centrum historyczne Wiednia", która miała polegać na wyburzeniu już istniejącego hotelu i zastąpieniu go nowymi obiektami wykorzystywanymi docelowo jako budynki handlowe, hotelowe, konferencyjne, mieszkaniowe, biurowe i imprezowe, zawierające także podziemne lodowisko, podziemną halę sportową wraz z basenem oraz podziemny parking. Obowiązujące w prawie austriackim progi inwestycji sprawiały, że omawiane przedsięwzięcie nie wymagało dokonywania oceny oddziaływania na środowisko. 

Zdaniem Trybunały Sprawiedliwości UE: Dyrektywą 2011/92 w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne nie pozwala udzielić pozwolenia na budowę, które ma dotyczyć indywidualnych przedsięwzięć budowlanych wpisujących się w ramy szerszych przedsięwzięć inwestycyjnych na obszarach miejskich przed dokonaniem oceny oddziaływania na środowisko lub w trakcie przeprowadzania takiej oceny lub przed zakończeniem indywidualnego badania oddziaływania na środowisko, które ma doprowadzić do jednoznacznego ustalenia, czy w ogóle taka ocena jest niezbędna.