Czy można wypowiedzieć umowę z powodu osiągnięcia wieku emerytalnego?

Autor: Monika Frączek

Data: 02-02-2017 r.

Nie można podać jako powodu wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony „osiągnięcia przez pracownika wieku emerytalnego”. Przyczyna ta może być co najwyżej kryterium doboru do zwolnień. Jak należy to rozumieć?

Jeśli pracownik osiągnął wiek emerytalny, nie podlega już ochronie przedemerytalnej z art. 39 kp. Nie można jednak uzasadniać zwolnienia takiego pracownika, podając za przyczynę wypowiedzenia „nabycie uprawnień emerytalnych” lub „uzyskanie wieku emerytalnego”, gdyż zawsze będzie to dyskryminacja (zob.: uchwała składu 7 Sędziów SN z 21 stycznia 2009 r., II PZP 13/08, OSNAPiUS 2009/19-2/248).

Pracownik zatrudniony na czas nieokreślony po osiągnięciu wieku emerytalnego traci ochronę przedemerytalną, ale nadal trzeba uważać przy jego zwalnianiu. Przede wszystkim – zanim zapadnie decyzja o wypowiedzeniu umowy, pracodawca powinien uświadomić sobie, czy jest do tego przyczyna obiektywna, niezwiązana ani z jego wiekiem, ani z jego uprawnieniami emerytalnymi.

Przyczyna taka może leżeć:

po stronie tego pracownika, gdy np. zaczął gorzej pracować, gdyż czuje się zmęczony, utracił sprawność fizyczną lub psychofizyczną do wykonywanej pracy (np. dostarcza negatywne wyniki badań kontrolnych) itp.,
po stronie pracodawcy, np. w sytuacji, gdy trzeba zmniejszyć zatrudnienie, można wytypować do zwolnienia w pierwszej kolejności osoby, które mają zapewnione środki utrzymania, a więc takie, które osiągnęły wiek emerytalny i nabyły prawo do emerytury lub renty (wyrok SN z 4 listopada 2004 r., I PK 7/04 OSNP 2005/12/171). Przyczyną zwolnienia może być wtedy np.: likwidacja jednostki, konieczność zmniejszenia zatrudnienia w dziale spowodowana brakiem zamówień itp., ale nie „osiągnięcie wieku emerytalnego i nabycie prawa do emerytury”. Natomiast wiek emerytalny stanowi jedynie kryterium doboru do zwolnień.

Więcej na ten temat można przeczytać w „Doradcy Kadrowego”.

Podstawa prawna:

art. 39, art. 40, art. 43 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r., poz. 1666),
art. 1, art. 5, art. 10 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r., poz. 1474),
art. 24, art. 27 pkt 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 887).

Monika Frączek Katarzyna Pietruszyńska

Zobacz także:

Tagi: wiek emerytalny