Co obejmuje ustawowy zakaz konkurencji dla członków zarządu

Chodzi więc o zbieżność przedmiotu działalności spółki, w której dany zakaz obowiązuje oraz działalności gospodarczej podejmowanej samodzielnie przez członka jej zarządu, inną spółkę albo niebędącą spółką osobę prawną (np. stowarzyszenie albo fundację prowadzącą działalność gospodarczą).

Co ważne, do naruszenia ustawowego zakazu konkurencji wystarczające jest posiadanie przez członka zarządu co najmniej 10% udziałów lub akcji tej spółki albo prawa do powołania co najmniej jednego członka zarządu. Zakaz naruszać zatem będzie już samo bierne uczestnictwo w takim podmiocie.

Przedmiotowy zakaz ma charakter względny, co oznacza, że może zostać uchylony. Jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej, zgody udziela organ uprawniony do powołania zarządu. Będzie to zatem najczęściej zgromadzenie wspólników albo rada nadzorcza, względnie wspólnicy albo osoby trzecie, które posiadają indywidualne uprawnienie do powołania jednego, kilku albo wszystkich członków zarządu.

Co ważne, członek zarządu pragnący uczestniczyć w spółce konkurencyjnej zobowiązany jest do uzyskania jedynie zgody swojej spółki macierzystej. Kolejna spółka takiej zgody nie musi już udzielać. Wyjątkiem jest sytuacja, w której członek zarządu, uczestnicząc już w kilku spółkach, zamierza podjąć dalszą działalność konkurencyjną. W takim wypadku zobowiązany on będzie do uzyskania zgody tych spośród spółek, dla których działalność ta będzie konkurencyjna.

Odrębną kwestią jest wprowadzenie dodatkowego, np. w szerszym zakresie, zakazu konkurencji wprost do umowy łączącej członka zarządu i spółkę. W przypadku gdy członek zarządu był już uprzednio pracownikiem spółki i zostaje następnie zatrudniony w jej zarządzie, to nie jest wymagane ponowne zawarcie umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy albo jej potwierdzenie przez radę nadzorczą lub pełnomocnika ustanowionego uchwałą walnego zgromadzenia. Oczywiście nie dotyczy to przypadków, w których zakaz działalności konkurencyjnej mający obowiązywać członka zarządu ma być szerszy niż dotychczasowy zakaz pracowniczy.

Na marginesie należy wspomnieć, że pracownik – członek zarządu spółki narusza również pracowniczy obowiązek dbałości o dobro zakładu pracy (art. 100 § 2 pkt 4 Kodeksu pracy) w przypadku gdy bez jej zgody uczestniczy w spółce konkurencyjnej jako członek zarządu spółki kapitałowej (art. 211 § 1 ksh). To zaś może doprowadzić nawet do zwolnienia dyscyplinarnego przez pracodawcę.