Mocniejsza ochrona danych osobowych w nowej ustawie o statystyce

Jedną z istotniejszych zmian, jakie przyniesie zmieniona ustawa będzie dotyczyć dostosowania działań statystyki publicznej do nowych standardów związanych z ochroną danych osobowych. Projekt przygotowany przez GUS uszczegóławia zakres danych osobowych, które mogą gromadzić i przetwarzać służby statystyki publicznej. Będzie to 23-punktowy katalog, na który złożą się takie dane, jak imię i nazwisko, płeć, narodowość, wyznanie, stan cywilny, zawód czy stan zdrowia. Część z nich, jak np. właśnie stan zdrowia, stopień niepełnosprawności czy pochodzenie etniczne lub rasowe, są danymi wrażliwymi, a ich zbieranie uregulowano w sposób szczególny. Będą one gromadzone na zasadzie dobrowolności. Oznacza to, że każdy będzie miał prawo odmówić ich ujawnienia.

Projekt zawiera także m.in. 42-punktowy katalog danych o życiu i sytuacji osób fizycznych, które mają być przetwarzane w powiązaniu z danymi osobowymi dla celów statystycznych. Obejmuje on zakres informacji od danych o „małżeństwach, rozwodach i separacjach", poprzez „aktywność obywatelską i społeczno-polityczną; członkostwo i wspieranie organizacji społecznych i politycznych", po „budżet czasu". Te zapisy wzbudzają szczególne kontrowersje. Negatywną opinię na ich temat wyraziła m.in. Fundacja Panoptykon stwierdzając, że zmiana ustawy nie powinna służyć rozszerzeniu katalogu zbieranych danych oraz nadmiernemu rozbudowywaniu listy podmiotów zobowiązanych do ich przekazywania. „Projektodawcy nie przedstawili argumentów na rzecz niezbędności zbierania i przetwarzania tak szerokiego zakresu informacji o jednostce" – twierdzi Fundacja.

Po zmianie ustawy GUS ma w większym stopniu pozyskiwać dane statystyczne ze źródeł administracyjnych i publicznych rejestrów. Dzięki temu zmniejszą się obowiązki informacyjne zarówno przedsiębiorców, jak i obywateli.